Przeciwstawiają się nominalizm i realizmwzajemnie. Różnica między nimi jest ogromna. Zrozumienie ich obu pozwala spojrzeć na znane rzeczy nieco inaczej. Debata na temat tego, która teoria jest poprawna, trwa od dawna. Wzięło w nim udział wielu czołowych filozofów. Każdy wyraził swoją opinię, czerpiąc z prac wcześniejszych myślicieli.
Realizm i nominalizm są przeciwnekierunki średniowiecznej filozofii scholastycznej. Zwolennicy nominalizmu próbowali udowodnić, że istnieją tylko pojedyncze rzeczy, podczas gdy zwolennicy realizmu byli przekonani, że wszystko istnieje w boskim umyśle. Skrajni nominaliści argumentowali, że pojęcia ogólne są wynikiem abstrakcji kojarzonej z myśleniem, podczas gdy skrajni realiści argumentowali, że pojęcia ogólne to uniwersalia, które istnieją niezależnie od nas - istniały jeszcze przed pojawieniem się rzeczy.
Nominalizm i realizm w filozofii średniowiecznejbardzo się od siebie różniły, znajdowały się w stanie sprzeczności. Dyskusje, które toczyły się między stronami, doprowadziły do powstania i rozwoju pewnej logiki, która w znacznym stopniu wpłynęła na rozwój scholastyki. Również nominalizm i realizm, a raczej spory z nimi związane, doprowadziły do rozwoju naukowego rygoru, wpłynęły na teorię zbiorów. Spór między nominalizmem a realizmem trwał kilka stuleci.
Realizm średniowiecza to nauka, w którejargumentuje się, że tylko uniwersalia (czyli pojęcia ogólne) mają rzeczywistość. Co więcej, same rzeczy są tymczasowe, pojedyncze i ciągle się zmieniają. Koncepcje są podstawową przyczyną rzeczy - pochodzą z boskiego umysłu.
W nominalizmie nacisk kładzie się na fakt, że wolaprzeważa nad rozumem. W boskim umyśle nie ma żadnych pojęć. Wola Boża skierowana była ku stworzeniu rzeczy, a koncepcje są stworzeniem poznających dusz.
Tomasz z Akwinu próbował przezwyciężyć obie skrajności. Odpowiadając nominalistom, powiedział, że koncepcje, które pojawiły się z woli boskiego umysłu, są prototypami tych koncepcji, które mamy teraz. Dla realistów argumentował, że koncepcje powstające w ludzkim umyśle są drugorzędne w stosunku do podstawowej istoty rzeczy.
Tomasz z Akwinu argumentował, że wiedza jest opartana tym, że na osobę oddziałują jednocześnie dwie strony - zrozumiała, a także zmysłowa. Chodzi o to, że przedmioty prowadzą rodzaj podwójnej egzystencji: wewnątrz świadomości osoby, jak również poza nią. Zmysłowe poglądy umożliwiają ludziom zrozumienie jednostki w rzeczach. Filozoficzna znajomość rzeczy podnosi człowieka, zbliża go do Boga.
Nominalizm i realizm stały sięrozpatrywane nieco inaczej. Z pomocą wiedzy o rzeczach myśliciele starali się odpowiedzieć na pytania związane z istnieniem rzeczy, jej przyczynami, fundamentami, a także znaczeniem. Wielu uważało, że to dzięki rzeczom można pojąć rzeczywistość.
Realizm jako kierunek scholastykidoktryna, która twierdzi, że prawdziwa rzeczywistość kojarzy się tylko z uniwersaliami, a pojedyncze przedmioty nie mają z tym nic wspólnego. Miejscem istnienia takich obiektów jest świat empiryczny. O prawdziwym bycie można mówić tylko w odniesieniu do rzeczy trwałych, wiecznych. Uniwersalia to myśli, które pochodzą z boskiego umysłu.
W nominalizmie nie istnieją pojęcia ogólnedozwolony. Powszechne są później niż rzeczy. Pojęcia ogólne to tylko nazwy, które w ogóle nie mogą istnieć samodzielnie.
Nominalizm i realizm to spór o to, jak wzajemne relacje transakcyjne i ogólne. Oczywiście w realizmie jest dużo idealizmu, aw nominalizmie materializmu.
