Хотя Макса Вебера нельзя назвать «отцом Socjologia ”, był jednak jednym z założycieli jej jako nauki i uzasadniał ten temat filozoficznie. Ponieważ socjologia zajmuje się generalizacją, uogólnianiem faktów, a także działaniami podejmowanymi przez ludzi, wymaga to pewnych modeli i typów, dzięki którym te uogólnienia są klasyfikowane. W ten sposób uzyskiwane są typy idealne, czyli uogólnienia, które podkreślają pewne cechy charakterystyczne członków grupy jako charakterystyczne cechy tej grupy. Jednak „zrozumienie socjologii” M. Webera połączyło te typy z koncepcją działań społecznych.
Filozof był przekonany, że pod pojęciem społecznymdziałania obejmują sensowne i świadome działania ludzi, z uwzględnieniem zachowania innych. Dlatego zadaniem naukowca, socjologa, jest zrozumienie i wyrażenie znaczenia takiego działania. Tak narodziła się „zrozumienie socjologii” Maxa Webera. Jednak rodzaje i typy tej akcji mogą być różne, a także sposoby ich zrozumienia. Naukowiec podzielił te poglądy na cztery kategorie. Różnią się one tym, jak racjonalne i znaczące jest takie działanie.
Najmniej racjonalny jest typ afektywny.tego działania, chociaż nie traci swojej towarzyskości. Nie jest to bez znaczenia, ale to znaczenie często nie jest rozpoznawane przez samego człowieka, ponieważ ten ostatni działa głównie pod wpływem uczuć i emocji. Tradycyjny typ jest podobny do tego, kiedy ludzie działają, ponieważ są tak przyzwyczajeni, są tak ustaleni, a także nie zawsze rozumieją znaczenie swoich działań, chociaż z pewnością są w nich obecne. „Zrozumienie socjologii” M. Webera uważa oba te rodzaje działań warunkowo za społeczne, ponieważ socjologowie mogą zrozumieć znaczenie tych działań, a same jednostki są dalekie od zawsze.
Różni się od dwóch wymienionych powyżej typów.wartość racjonalna i celowa. Pierwszy jest generowany przez świadome przekonanie osoby o tym, że pewne normy zachowania zawierają w sobie wartości stworzone przez Boga, które spełniają wymogi etyczne lub kanony estetyki. „Understanding Sociology” M. Webera opisuje ten typ zachowania jako racjonalny, ale jego racjonalność jest względna. Oznacza to, że osoba zachowuje się w taki czy inny sposób, ponieważ czuje, że jest do tego zobowiązany, ponieważ jego przekonania lub jego koncepcja godności ludzkiej tego wymagają, lub wreszcie, ponieważ uważa to za piękne. Jednak często normy „właściwego” zachowania są uważane za bezwzględne, a krytyczne podejście do źródła tych norm lub możliwych skutków ubocznych nie jest brane pod uwagę.
Wreszcie najbardziej racjonalne „zrozumienieSocjologia ”M. Weber nazywa działanie racjonalnym. Polega na tym, że ludzie jasno planują swoje zachowanie w zależności od celów, które chcą osiągnąć, i obliczają (modelują) zachowanie innych osób, których oczekują. Jednocześnie same cele są osiągalne, mogą się zmieniać w zależności od okoliczności, a przedmioty i inni ludzie są postrzegani albo jako warunki, albo jako środek do osiągnięcia tych celów. Ponieważ głównym kryterium takiego zachowania jest jego sukces i skuteczność, cele, środki i możliwe konsekwencje są starannie ważone. Tego rodzaju zachowanie jest najłatwiejsze do zrozumienia.
Oczywiście ten podział jest bardzo dużyRodzaje ludzkich zachowań w czterech typach są tylko warunkowe i są wykonywane dla wygody. Nie odzwierciedla różnorodności rzeczywistości, a socjolog musi dokładnie stosować zarówno metody logiczno-koncepcyjne, jak i sztukę psychologicznej „empatii”, przyzwyczaić się do współczucia w świecie duchowym osoby, aby ocenić i odkryć znaczenie działań społecznych. Każda z tych metod lub poziomów zrozumienia jest na swój sposób ważna dla zrozumienia złożonego procesu, który nazywamy życiem społecznym, zastanawiał się Max Weber. Socjologia zatem nie odwraca się od subiektywnych doświadczeń i przekonań osoby i bierze pod uwagę ich wpływ na jego zachowanie, jak również wpływ całości tych doświadczeń i przekonań na zachowanie grupy. Ponadto naukowiec radził nie zapominać, że sami socjologowie dzielą pewne wartości, kierują się uczuciami i podążają za pewnymi tradycjami, które również mogą wpływać na wyniki ich badań.
