Powstała literatura srebrnego wieku w Rosjina przełomie XIX i XX wieku stanowi ważny element dorobku artystycznego naszego kraju. Ten czas charakteryzował się obecnością wielu różnych kierunków i trendów, sprzeczności ideologicznych tkwiących nie tylko w różnych autorach, ale także występujących nawet w twórczości poszczególnych pisarzy, kompozytorów, artystów. W tym okresie nastąpiła odnowa, przemyślenie wielu rodzajów i gatunków twórczości. Jak M.V. Niestierow, nastąpiło „ogólne przewartościowanie wartości”.
Nawet wśród myślicieli postępowych i postaci kulturowych istniał podwójny stosunek do twórczej spuścizny pozostawionej przez rewolucyjnych demokratów.
Dekadencja
Kultura artystyczna w ogóle i literaturaSrebrny wiek w Rosji, zwłaszcza na przełomie XIX i XX wieku, naznaczony był powszechną dekadencją („dekadencją”), która głosiła wiarę w rozum, utratę ideałów obywatelskich i wycofanie się w osobiste, indywidualne doświadczenia. W ten sposób część inteligencji próbowała „uciec” od trudności życia do świata nierzeczywistości, marzeń, a czasem mistycyzmu. Proces ten miał miejsce, ponieważ w tamtym czasie panował kryzys w życiu publicznym, a twórczość artystyczna tylko go odzwierciedlała.
Dekadencja zawładnęła nawet przedstawicielami realistycznych nurtów w sztuce. Jednak najczęściej takie pomysły były nadal charakterystyczne dla przedstawicieli ruchów modernistycznych.
Modernizm i realizm w sztuce
Termin „modernizm” jest stosowany dowiele form sztuki XX wieku. Pojawił się na początku wieku, a jego poprzednikiem był realizm. Jednak do tego czasu ta ostatnia nie odeszła jeszcze do przeszłości, dzięki wpływom modernizmu powstały w niej nowe cechy: poszerzenie "ramy" wizji życia, poszukiwanie środków osobistego wyrazu w rozpoczęła się twórczość artystyczna.
Najważniejszą cechą sztuki początku XX wieku jest synteza, unifikacja różnych form.
Literatura przełomu wieków
Jeszcze w latach 90. XIX wieku w literaturze rosyjskiejnakreślono kierunki przeciwstawne dominującemu wówczas realizmowi. Najważniejszym z nich był modernizm. Wielu pisarzy epoki srebrnej (listę, kierunki i ich główni przedstawiciele rozważymy później) w jakiś sposób opuściło realizm. Nadal tworzyli, kreując nowe trendy i kierunki.
Modernizm
Otwiera się literatura srebrnego wieku w Rosjimodernizm. Zgromadził różnych poetów i pisarzy, czasem bardzo różniących się wyglądem ideologicznym i artystycznym. W tym czasie rozpoczęły się aktywne poszukiwania modernistyczne, których inspiracją był w dużej mierze F.Nitzsche, a także niektórzy pisarze rosyjscy, np. A.A. Kamensky, M.P. Artsybashev i inni. Głosili wolność twórczości literackiej, nazywali się jej kapłanami i głosili kult „nadczłowieka”, który wyrzekł się ideałów społecznych i moralnych.
Symbolizm
Jako kierunek ukształtowała się symbolika w Rosjiprzełom XIX i XX wieku. Wyróżnia się „starszych” symbolistów, do których należą V. Bryusov, F. Sologub, K. Balmont, Z. Gippius i inni, którzy jako pierwsi tworzyli w tym kierunku. Do młodszych przedstawicieli należą pisarze epoki srebrnej: A. Bely, V. Iwanow, S. Sołowiew, A. Blok i in. Teoretyczne, estetyczne i filozoficzne podstawy tego ruchu były bardzo zróżnicowane. Na przykład, według W. Bryusowa, symbolika była kierunkiem czysto artystycznym, a Mereżkowski wziął chrześcijaństwo za podstawę; Wiaczesław Iwanow polegał na estetyce i filozofii starożytności w refrakcji Nietzschego, a A. Bely lubił prace Schopenhauera, Nietzschego, Kanta, W. Sołowjewa. Ideologia „młodszych” symbolistów opiera się na filozofii W. Sołowjowa z ideą nadejścia Wiecznej Kobiecości i Trzeciego Testamentu.
Symboliści pozostawili zarówno poezję, jak ii proza, dramat. Ale najbardziej charakterystyczna była poezja, w różnych gatunkach, których wielu pisarzy srebrnego wieku pracowało w tym kierunku.
V.Ya. Bryusov
Kreatywność V.Ya. Bryusov (1873-1924)) został naznaczony wieloma poszukiwaniami ideologicznymi. Rewolucyjne wydarzenia 1905 roku wzbudziły jego podziw i zapoczątkowały odejście poety od symboliki. Jednak Bryusov nie od razu wybrał nowy kierunek, ponieważ ukształtował swój stosunek do rewolucji, który był bardzo sprzeczny. Poeta z radością powitał siły, które jego zdaniem miały oczyścić Rosję ze starych zasad i wierzeń oraz położyć kres dawnemu światu. Jednak w swojej pracy zauważył również, że ta żywiołowa siła niesie zniszczenie. „Łamanie - będę z tobą! Buduj - nie!” - napisał V.Ya. Bryusov.
Jego twórczość charakteryzuje się chęciąnaukowe rozumienie życia, odrodzenie zainteresowania historią, które podzielali inni pisarze epoki srebrnej (lista przedstawicieli symbolizmu została wskazana powyżej).
Realizm
Ideologiczne sprzeczności charakterystyczne dla całej epoki miały wpływ na niektórych pisarzy realistów. Na przykład w pracach L.N. Andreeva odzwierciedlała odejście od realistycznych zasad.
Ale ogólnie rzecz biorąc, realizm nie zniknął.Literatura srebrnego wieku, której poeci wyszli z realizmu, zachowała ten nurt. Los zwykłego człowieka, rozmaite problemy społeczne, życie w wielu przejawach wciąż odbijały się w kulturze. Jednym z najwybitniejszych przedstawicieli realizmu w tamtych czasach był pisarz A. Bunin (1870-1953). W trudnym okresie przedrewolucyjnym stworzył nowele „Wieś” (1910) i „Suchodoł” (1911).
Acmeizm
W 1910 roku doszło do kontrowersji wokół symboliki,i zarysowano jego kryzys. Tendencja ta jest stopniowo zastępowana przez aceizm („acme” w tłumaczeniu z greki - najwyższy stopień, czas kwitnienia). Za założycieli nowego trendu uważa się N.S. Gumilyov i S.M. Gorodetsky. W tej grupie znaleźli się także pisarze Silver Age O.E. Mandelstam, M.A. Kuźmin, V. Chodasiewicz, A.A. Achmatowa, M.A. Zenkevich i inni.
W przeciwieństwie do niejasności, mgławicaSymbolizm, Acmeists ogłosił ziemskie istnienie, „jasny pogląd na życie” jako swój filar. Ponadto literatura acmeistyczna epoki srebrnej (której poeci i pisarze właśnie zostali wymienieni) nadała sztuce funkcję estetyczno-hedonistyczną, próbując uciec od problemów społecznych do poezji. Motywy dekadenckie są wyraźnie słyszalne w acmeizmie, a idealizm filozoficzny stał się teoretycznym wsparciem tego nurtu. Niektórzy rosyjscy pisarze srebrnego wieku poszli dalej w swojej twórczości, która nabrała nowych wartości ideologicznych i artystycznych (na przykład A.A. Achmatowa, M.A. Zenkiewicz, S.M. Gorodetsky).
W 1912 roku narodziła się kolekcja„Hyperboreus”, w którym jako pierwszy zadeklarował się nowy ruch literacki. Acmeiści uważali się za następców Symbolizmu, o którym Gumilew powiedział, że „zakończył swój krąg rozwoju” i ogłosił odrzucenie buntu, walkę o zmianę warunków życia, co często wyrażane było w literaturze Srebrnego Wiek.
Pisarze - przedstawiciele Acmeism próbowaliożywić konkretność, obiektywność obrazu, oczyścić go z mistycyzmu. Jednak ich obrazy bardzo różnią się od tych realistycznych, jak to określił S. Gorodetsky, wydają się być „… narodzeni po raz pierwszy” i jawią się jako coś, czego dotąd nie widziano.
AA Achmatowa
Szczególne miejsce w pracy w tym kierunkujest zajęty przez A.A. Achmatowa. Pierwszy zbiór jej wierszy „Wieczór” ukazał się w 1912 roku. Charakteryzuje się powściągliwą intonacją, psychologizmem, tematyką kameralną, emocjonalnością i głębokim liryzmem. AA Achmatowa najwyraźniej wyszła od idei „pierwotnego Adama” głoszonej przez acmeistów. Jej pracę charakteryzuje miłość do człowieka, wiara w jego możliwości i siłę duchową. Większość pracy tej poetki przypada na lata sowieckie.
Pierwsze dwie kolekcje Achmatowej powyżejWielką sławę przyniosły jej „Wieczór” i „Różaniec” (1914). Odzwierciedlają intymny, wąski świat, w którym odgaduje się smutek i smutek. Temat miłości, najważniejszy i jedyny, jest tu ściśle związany z cierpieniem spowodowanym faktami biograficznymi z życia poetki.
N.S. Gumilow
Dziedzictwo artystyczne N.S.Gumilow. W twórczości tego poety główne tematy były historyczne i egzotyczne, chwalił też „silną osobowość”. Gumilow rozwinął formę wersetu, uściślił go i dopracował.
Kreatywność acmeistów nie zawsze byław przeciwieństwie do symbolistów, bo w ich pracach można znaleźć „inne światy”, tęsknotę za nimi. Gumilew, który jako pierwszy przywitał rewolucję, rok później napisał poezję o śmierci świata, końcu cywilizacji. Nagle zdaje sobie sprawę z niszczycielskich konsekwencji wojny, która może być destrukcyjna dla ludzkości. W swoim wierszu „Robotnik” zdaje się przewidywać swoją śmierć po strzale proletariusza, kuli, „która oddzieli mnie od ziemi”. Nikołaj Stiepanowicz został rozstrzelany za rzekomy udział w kontrrewolucyjnej konspiracji.
Niektórzy poeci i pisarze srebrnego wieku -następnie przedstawiciele Acmeism wyemigrowali. Inni nigdy tego nie zrobili. Na przykład Anna Andreevna Achmatova, żona N.S. Gumilowa nie zaakceptowała Wielkiej Rewolucji Październikowej, ale odmówiła opuszczenia swojego rodzinnego kraju. Wydarzenia te odcisnęły duże piętno na jej duszy, a poetka nie była w stanie od razu wrócić do twórczości. Jednak wybuch Wielkiej Wojny Ojczyźnianej ponownie obudził w niej patriotę, poetę pewną zwycięstwa swojego kraju (dzieła „Odwaga”, „Przysięga” i inne).
Futuryzm
W tym samym czasie co Acmeism (tj. 1910-1912dwuletnie) pojawia się futuryzm. On, podobnie jak inne kierunki, był niejednorodny, wyróżniając kilka prądów. Największy z nich, kubo-futuryzm, zjednoczył poetów V.V. Majakowski, V.V. Khlebnikova, D.D. Burliuk, V.V. Kamensky, A. Kruchenykh i inni. Innym rodzajem futuryzmu był futuryzm ego, reprezentowany przez prace I. Severyanina. W skład grupy "Centrifuga" wchodzili początkujący poeci tamtych czasów N.N. Aseev i B.L. Pasternak, a także inni pisarze i pisarze srebrnego wieku.
Futuryzm zrewolucjonizował obecną formęuniezależnił się od treści, ogłosił wolność słowa, całkowicie porzucając ciągłość literacką i tradycje. Wydany w 1912 r. Manifest futurystów „Uderzenie w publiczny gust” nawoływał do obalenia tak wielkich autorytetów, jak Tołstoj, Puszkin i Dostojewski.
Pisarze srebrnego wieku literatury rosyjskiej V.V. Kamensky i W. Chlebnikow potrafili przeprowadzić udane eksperymenty ze słowem, co wpłynęło na dalszy rozwój poezji rosyjskiej.
V.V. Majakowski
Wśród futurystów wielki poeta V.V. Majakowski (1893-1930). W 1912 roku ukazały się jego pierwsze wiersze. Majakowski nie tylko był przeciwny „wszelkim starym rzeczom”, ale także głosił potrzebę stworzenia czegoś nowego w życiu publicznym. Władimir Władimirowicz miał przeczucie rewolucji październikowej, potępił królestwo „tłuszczu”, co znalazło odzwierciedlenie w jego wierszach „Wojna i pokój”, „Chmura w spodniach”, „Człowiek”, „Flet z kręgosłupem”, w których zaprzeczano całemu systemowi kapitalistycznemu i wiara osobiście.
Inni poeci i pisarze srebrnego wieku
W latach poprzedzających rewolucję byli innibystrzy poeci i pisarze srebrnego wieku literatury rosyjskiej, których trudno przypisać temu czy innemu kierunkowi, na przykład M.A. Voloshin i M.I. Tsvetaeva. Twórczość tego ostatniego charakteryzuje się demonstracyjną niezależnością, a także odrzuceniem ogólnie przyjętych norm i pomysłów behawioralnych.
Rezultatem była ówczesna kultura rosyjskadługa i trudna ścieżka. Jego integralnymi cechami niezmiennie pozostawał wysoki humanizm, narodowość i demokracja, pomimo silnej presji ze strony rządu. Bardziej szczegółowe informacje można znaleźć w dowolnym podręczniku („Literatura”, klasa 11), srebrny wiek jest koniecznie uwzględniony w programie nauczania.
