W 1886 r. W Szwajcarii w Bernie w celu ochronydzieł sztuki i literatury, przyjęto konwencję, której nazwa pochodzi od miejsca powstania. Początkowo jego uczestnikami były takie kraje jak Wielka Brytania, Francja, Niemcy, Belgia, Tunezja, Szwajcaria i Hiszpania. Następnie Konwencja berneńska zaczęła obowiązywać w innych państwach świata, które do niej przystąpiły, a do 2010 r. Było ich już 164 państwa.
Rosja stała się uczestnikiem w 1995 r. Z zastrzeżeniem, że niniejszy dokument nie ma zastosowania do utworów znajdujących się w domenie publicznej na jej terytorium w dniu wejścia w życie Federacji Rosyjskiej.
Konwencja była kilkakrotnie zmieniana: w 1908 r.w Berlinie, w 1928 w Rzymie, w 1948 w Brukseli, w 1967 w Sztokholmie, w 1971 w Paryżu. Rządy krajów uczestniczących zastrzegły sobie prawo do zawierania specjalnych umów zapewniających autorom poziom ochrony wyższy niż ten przewidziany w postanowieniach Konwencji.
Konwencja berneńska z 1886 r. Opiera się na następujących zasadach:
- reżim krajowy.Każdy z krajów uczestniczących jest zobowiązany do przyznania obywatelom innych krajów takich samych praw autorskich, jakie mają ich obywatele. Postępowanie w związku z naruszeniem praw autorskich toczy się na podstawie ustawodawstwa państwa, na którego terytorium utwory są wykorzystywane;
- niezależność ochrony utworów.Oznacza to, że odbywa się to niezależnie od tego, czy są one chronione w innych krajach. Wyjątkiem może być sytuacja, gdy ustawa przewiduje wygaśnięcie ochrony na utwór, na który wygasł jej okres w kraju, w którym powstał utwór;
- automatyczna ochrona intelektualnawłasność. Konwencja berneńska stanowi, że powstanie prawa autorskiego następuje bez stosowania formalności wstępnych (zgłoszenia, rejestracji itp.), Automatycznie po pierwszej publikacji utworu lub utrwaleniu go w postaci materialnej;
- domniemanie autorstwa. Oznacza to, że twórcą jest ten, którego pseudonim lub nazwisko jest wskazane na okładce, chyba że istnieją dowody na to, że jest inaczej.
Konwencja Berneńska o prawie autorskimobejmuje ochroną następujące dzieła sztuki, nauki, literaturę: wykłady, książki, broszury, rysunki, rzeźby, malarstwo, architekturę, fotografię, grafikę, dzieła choreograficzne, muzyczne, kinematograficzne itp. autora pracy i 50 lat po jego śmierci.
Konwencja berneńska zawiera postanowienie, że podrabiane produkty podlegają konfiskacie w każdym z krajów Unii, w których dzieło jest prawnie chronione.
Autorom przysługują następujące prawa wyłączne:
- do publicznego wykonywania utworów muzycznych i dramatycznych;
- do publicznego czytania dzieł literackich;
- do tłumaczenia;
- do zwielokrotniania (w jakikolwiek sposób iw jakiejkolwiek formie);
- do nadawania publicznego (radio, telewizja);
- do kinowej przeróbki;
- do przeróbek, aranżacji, innych zmian.
Konwencja berneńska zastrzega nakraje uczestniczące mają prawo do niezależnego określenia zakresu stosowania ustawodawstwa w odniesieniu do rysunków przemysłowych, próbek, dzieł sztuki użytkowej, a także warunków ich ochrony.
Prawodawstwo krajów uczestniczących, a takżespecjalne porozumienia między nimi mogą zezwalać na wykorzystywanie utworów artystycznych i literackich jako ilustracji edukacyjnych w audycjach telewizyjnych i radiowych, w publikacjach, pod warunkiem zachowania „dobrych obyczajów i zwyczajów”.
Funkcje administracyjne związane z wdrażaniem postanowień Konwencji berneńskiej powierzono Światowej Organizacji Własności Intelektualnej.
