Jeden z dwóch głównych nurtów współczesnościIslam to szyizm. Imam Hussein był jedną z osób, z którymi wiąże się narodziny tego nurtu religijnego. Historia jego życia może być dość interesująca zarówno dla prostego laika, jak i dla osób związanych z działalnością naukową. Dowiedzmy się, co Hussein ibn Ali wniósł do naszego świata.
Rodowód
Pełne imię przyszłego imama to Hussein ibn Ali ibnAbu Talib. Pochodził z haszymickiego odłamu arabskiego plemienia Kurajszów, założonego przez jego prapradziadka Hashima ibn Abd Manafa. Założyciel islamu, prorok Mahomet, należał do tej samej gałęzi, która była dziadkiem (ze strony matki) i wujem (ze strony ojca) Husseina. Głównym miastem plemienia Kurajszów była Mekka.
Rodzicami trzeciego imama szyickiego byli Ali ibnAbu Talib, który był kuzynem Proroka Mahometa i córką tego ostatniego, Fatimy. Ich potomkowie są zwykle nazywani Alidami i Fatymidami. Oprócz Husseina mieli też starszego syna, Hassana.
Zatem Hussein ibn Ali należał do najszlachetniejszej, według koncepcji muzułmańskiej, rodziny, będąc bezpośrednim potomkiem Proroka Mahometa.
Narodziny i okres dojrzewania
Hussein urodził się w czwartym roku Hidżry (632 pne).) podczas pobytu rodziny Mahometa i jego zwolenników w Medynie po ucieczce z Mekki. Według legendy sam Prorok nadał mu imię, przepowiedział wielką przyszłość i śmierć z rąk przedstawicieli klanu Umajjadów. Prawie nic nie wiadomo o wczesnych latach najmłodszego syna Ali ibn Abu Taliba, ponieważ w tym czasie znajdował się on w cieniu swojego ojca i starszego brata.
Przyszły imam Hussein wszedł na arenę historyczną dopiero po śmierci swojego brata Hasana i kalifa Mu'awiyah.
Powstanie szyizmu
Przyjrzyjmy się teraz bliżej, jak powstał szyicki ruch islamu, ponieważ kwestia ta jest ściśle związana z życiem i pracą Husseina ibn Ali.
Po śmierci Proroka głową muzułmanów zostałabyć wybranym na zebraniu starszych. Nosił tytuł kalifa i był obdarzony całą pełnią władzy religijnej i świeckiej. Pierwszym kalifem był jeden z bliskich współpracowników Mahometa Abu Bakr. Później szyici twierdzili, że uzurpował sobie władzę, omijając prawowitego pretendenta - Ali ibn Abu Talib.
Po krótkim panowaniu Abu Bakra było ich jeszcze dwóchKalif, którego tradycyjnie nazywa się sprawiedliwym, aż w 661 roku na władcę całego świata islamskiego został ostatecznie wybrany Ali ibn Abu Talib, kuzyn i zięć samego proroka Mahometa, ojca przyszłego Imama Husseina.
Ale moc nowego kalifa odmówiła uznaniawładca Syrii Muawiya z klanu Umajjadów, który był dalekim krewnym Alego. Zaczęli między sobą prowadzić działania wojenne, które jednak nie ujawniły zwycięzcy. Ale na początku 661 roku kalif Ali został zabity przez spiskowców. Jego najstarszy syn Hasan został wybrany na nowego władcę. Zdając sobie sprawę, że nie może sobie poradzić z doświadczoną Mu'awiyah, przekazał mu władzę pod warunkiem, że po śmierci byłego gubernatora Syrii wróci ona ponownie do Hasana lub do jego potomków.
Jednak już w 669 roku Hasan zmarł w Medynie, gdziepo zamordowaniu ojca przeniósł się ze swoim bratem Husajnem. Przyjmuje się, że śmierć nastąpiła w wyniku zatrucia. Szyici postrzegają Mu'awiyah jako winowajcę zatrucia, który nie chciał, aby moc wymknęła się jego rodzinie.
Tymczasem pojawiało się coraz więcej osóbniezadowolenie z polityki Mu'awiyah, skupiającej się wokół drugiego syna Alego, Husseina, którego uważali za prawdziwego wicekróla Allaha na Ziemi. Ludzie ci zaczęli nazywać siebie szyitami, co z arabskiego tłumaczy się jako „wyznawcy”. Oznacza to, że na początku szyizm był bardziej politycznym trendem w kalifacie, ale z biegiem lat przybierał coraz bardziej religijny kolor.
Religijna przepaść między sunnitami, zwolennikami kalifa, a szyitami rosła coraz bardziej.
Warunki do konfrontacji
Jak wspomniano powyżej, przed śmiercią kalifa Mu'awiyaha,co miało miejsce w 680 r., Hussein nie odgrywał bardzo aktywnej roli w życiu politycznym kalifatu. Ale po tym wydarzeniu słusznie stwierdził swoje roszczenia do najwyższej władzy, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami między Mu'awiyah i Hassanem. Ten obrót wydarzeń oczywiście nie odpowiadał synowi Mu'awiya Yazida, który już przyjął tytuł kalifa.
Zwolennicy szyiccy Husajna ogłosili go imamem. Twierdzili, że ich przywódcą był trzeci szyicki imam, licząc Ali ibn Abu Talib i Hasana jako pierwszych dwóch.
W ten sposób narastało nasilenie namiętności między tymi dwiema stronami, grożąc konfrontacją zbrojną.
Początek powstania
I wybuchło powstanie.Bunt rozpoczął się w mieście Kufa, które znajdowało się w pobliżu Bagdadu. Rebelianci wierzyli, że tylko Imam Hussein był godny ich poprowadzenia. Zaprosili go, aby został przywódcą powstania. Hussein zgodził się przyjąć rolę lidera.
Aby zbadać sytuację, Imam Husseinwysłał do Kufy swojego powiernika, który nazywał się muzułmanin ibn Akil, a on sam wyszedł po nim ze zwolennikami z Medyny. Po przybyciu na miejsce powstania pełnomocnik złożył w imieniu Husseina przysięgę wierności od 18 000 mieszkańców miasta, o czym złożył raport swojemu panu.
Ale administracja kalifatu również nie siedziała bezczynnieramiona. Aby stłumić powstanie w Kufie, Yazid mianował nowego gubernatora. Natychmiast zaczął stosować najostrzejsze środki, w wyniku których prawie wszyscy zwolennicy Husseina uciekli z miasta. Zanim muzułmanin został schwytany i stracony, udało mu się wysłać list do imama, mówiąc o zmianie na gorsze okoliczności.
Bitwa pod Karbalą
Mimo to Hussein zdecydował się kontynuować kampanię.Wraz ze swoimi zwolennikami zbliżył się do miasteczka Karbala położonego na przedmieściach Bagdadu. Imam Hussein wraz z oddziałem spotkał się tam z licznymi oddziałami kalifa Jazyda pod dowództwem Umara ibn Sada.
Oczywiście imam ze stosunkowo niewielką grupąjego zwolennicy nie mogli oprzeć się całej armii. Dlatego udał się na negocjacje, oferując dowództwo armii wroga o uwolnienie go wraz z oddziałem. Umar ibn Sad był gotów wysłuchać przedstawicieli Husseina, ale inni dowódcy - Shir i Ibn Ziyad - przekonali go do ustalenia warunków, na które imam po prostu nie mógł się zgodzić.
Wnuk Proroka zdecydował się na nierówną walkę.Czerwona flaga Imama Husseina powiewała nad małą grupą rebeliantów. Bitwa była krótkotrwała, ponieważ siły były nierówne, ale zaciekłe. Oddziały kalifa Yazida świętowały całkowite zwycięstwo nad rebeliantami.
Śmierć imama
Prawie wszyscy zwolennicy Husajna w liczbiesiedemdziesiąt dwie osoby zginęły w tej bitwie lub schwytano, a następnie poddano bolesnej egzekucji. Niektórzy zostali uwięzieni. Wśród zabitych był sam imam.
Jego odcięta głowa została natychmiast wysłana do gubernatora w Kufie, a następnie do Damaszku, stolicy kalifatu, aby Jazyd mógł w pełni cieszyć się tożsamością zwycięstwa nad klanem Ali.
Konsekwencje
Jednak była to śmierć Imama Husseinawpłynął na proces przyszłego upadku kalifatu, a nawet bardziej, niż gdyby pozostał przy życiu. Zdradzieckie zabójstwo wnuka Proroka i bluźniercze kpiny z jego szczątków wywołały falę niezadowolenia w całym świecie islamskim. Szyici ostatecznie oddzielili się od zwolenników kalifa - sunnitów.
W 684 powstanie pod sztandarem zemsty zamęczeństwo Husseina ibn Alego wybuchło w świętym mieście muzułmanów - Mekce. Na jej czele stał Abdullah ibn al-Zubair. Przez osiem lat udało mu się zachować władzę w rodzinnym mieście Proroka. W końcu kalifowi udało się odzyskać kontrolę nad Mekką. Ale to był dopiero pierwszy z serii buntów, które wstrząsnęły kalifatem i odbyły się pod hasłem zemsty za zabójstwo Husajna.
Zabójstwo trzeciego imama było jednym z najbardziej powszechnychznaczące wydarzenia w naukach szyickich, które jeszcze bardziej zjednoczyły szyitów w walce z kalifatem. Oczywiście władza kalifów trwała ponad sto lat. Ale zabijając następcę proroka Mahometa, kalifat zadał sobie śmiertelną ranę, która w przyszłości doprowadziła do jego rozpadu. Następnie na terytorium niegdyś zjednoczonego potężnego państwa powstały szyickie stany Idrisidów, Fatymidów, Buyidów, Alidów i innych.
Pamięć Husajna
Wydarzenia związane z zabójstwem Husajna nabrały charakterudla szyitów znaczenie kultu. To im poświęcone jest jedno z największych szyickich wydarzeń religijnych - Shahsey-Vakhsey. To są dni postu, podczas których Szyici opłakują zabitego Imama Husseina. Najbardziej fanatyczni z nich zadają sobie dość dotkliwe rany, jakby symbolizowali cierpienie trzeciego imama.
Ponadto szyici pielgrzymowali do Karbali - miejsca śmierci i pochówku Husseina ibn Ali.
Jak widzieliśmy, osobowość, życie i śmierć Imama Husseina leżą u podstaw tak dużego muzułmańskiego ruchu religijnego, jak szyizm, który ma wielu wyznawców we współczesnym świecie.
