Jednym z najbardziej rozpowszechnionych we współczesnym świecie jest model polityczny, w którym ludzie są nosicielami władzy w państwie. A taki model można zrealizować na kilka sposobów.
Siła ludzi
Jeśli mówimy o ustroju politycznym, to gdziedemokracja jest najwyraźniej wyrażona, to znaczy, że warto pamiętać o demokracji. To w nim urzeczywistnia się zasada udziału obywateli państwa w losach kraju i jego strukturze.
Zwracając uwagę na definicję takichstruktury państwa, można dojść do następującej tezy: demokracja to ustrój polityczny, w którym naród jest uznawany za jedyne prawowite źródło władzy w kraju. Obywatele mogą sprawować rządy bez pośredników (demokracja bezpośrednia) lub wybierając przedstawicieli, którzy będą realizować interesy ludności kraju (demokracja przedstawicielska). W każdym razie tworzone są organy rządowe, które są niezbędne do właściwego zarządzania zasobami kraju.
W zasadzie główny cel demokracji sprowadza się dozapewnienie wolności obywateli i wdrażanie strategii opartej na ich interesach. W tym przypadku warto przypomnieć stanowisko Abrahama Lincolna, który uważał, że demokracja to zarządzanie imieniem narodu, siłami ludu i dla ludzi.
Gdzie po raz pierwszy urzeczywistniła się siła ludu
Ten typ ustroju państwowego, jako demokracja, powstał w starożytnej Grecji. To w tym kraju wiele uwagi poświęcono kwestii władzy obywateli i rozważano różne aspekty takiego modelu.
Ale ten pomysł został częściowo zrealizowany przez Greków,ponieważ zarówno cudzoziemcy, jak i niewolnicy nie mogli być uznani za obywateli. Później, w różnych średniowiecznych stanach, stosowano podobny model wyborczy, w którym nie każdemu przyznano równe prawa. Innymi słowy, siła ludu była obecna, ale nie każdy miał zaszczyt być zaliczonym do ludu.
Biorąc pod uwagę te cechy, badacze zdefiniowali ten typ systemu państwowego jako demokrację posiadającą niewolników.
Cechy współczesnej demokracji
Jeśli chodzi o obecne społeczeństwo, to w nimzasady demokracji są wdrażane przez różne władze publiczne, co jest koncepcją najbardziej odpowiednią dla krajów o gospodarce rynkowej (państwa Europy Zachodniej, USA).
Doprowadziło to do powstania następujących cech współczesnej demokracji:
- władza państwowa dzieli się na trzy kluczowe segmenty: ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą;
- odbywają się wybory władz;
- mniejszość jest posłuszna większości;
- prawa mniejszości są chronione;
- zrealizowane wolności i prawa polityczne.
Demokracja bezpośrednia
Aby zrozumieć, jak wygląda państwo, w którym urzeczywistnia się bezpośrednia władza ludu, należy zwrócić uwagę na model demokracji bezpośredniej.
Główna różnica między takim systemem państwowymto brak pośredników między momentem ukształtowania się woli ludu a jej praktyczną realizacją. We współczesnym społeczeństwie taka wizja państwa urzeczywistnia się poprzez wybory, podczas których można było wyrazić wolę ludzi co do tego, kto będzie reprezentował interesy obywateli w organach rządowych.
Niektóre kraje działają w oparciu oustawodawstwo przewidujące bezpośrednie formy udziału ludzi w procesie stanowienia prawa. Mówimy o różnych decyzjach inicjatywnych i referendach.
Referendum należy rozumieć jako wyraz siły ludu poprzez bezpośrednie głosowaniekluczowe kwestie rządowe. Co więcej, może to być sondaż niezbędny do skorygowania decyzji rządu lub proces ponownego wyboru władzy lub zablokowania określonego prawa.
Jeśli chodzi o inicjatywę, w tym przypadku mówimyprocedura wymagana do formalnego zaproszenia obywateli lub ustawodawców do rozpatrzenia sprawy. Z reguły do jego realizacji wykorzystuje się zebranie wymaganej liczby podpisów, aby umożliwić rozpoczęcie referendum.
Jeśli mówimy o alternatywnych formach,poprzez które przejawia się demokracja, władza ludu i wolność obywateli jako takich, warto wspomnieć o procesjach, wiecach, demonstracjach i apelach do przedstawicieli rządu, niezależnie od ich rangi. Środki masowego przekazu są często wykorzystywane jako narzędzie urzeczywistniania demokracji.
Demokracja reprezentatywna
W tej formie rządów nie ma bezpośredniego wyrażania woli ludu. W takich krajach stosuje się instytucję pośredników, a taki system nazywa się demokracją delegowaną.
Zgodnie z wynikami wyborów przywódcy polityczni iposłowie otrzymują od ludu tzw. mandat zaufania. To oni są następnie instrumentem, za pomocą którego urzeczywistnia się siła ludu. Takie działania przybierają postać decyzji i konkretnych ustaw, które są również opracowywane przez struktury polityczne.
Takie relacje między samymi ludźmi a ich przedstawicielami opierają się na koncepcji odpowiedzialności i autorytetu władz wobec obywateli.
Zalety i wady różnych modeli
Jak widać, w demokracji, chociaż władza należy do ludu, może być realizowana na różne sposoby, w tym poprzez tworzenie warstwy mediatorów.
Aby ocenić każdy model, warto rozważyć jego ewentualne wady i zalety. A więc jakie są wady demokracji bezpośredniej:
- zdaniem przeciwników tego typu demokracji ludzie często są niezrównoważeni emocjonalnie i nie mają wystarczających kompetencji, aby podejmować kluczowe decyzje polityczne i gospodarcze;
- proces podejmowania uzgodnionych decyzji z wystarczająco dużą liczbą uczestników jest złożony;
- szerokie spektrum opinii utrudnia również szybkie podejmowanie decyzji;
- innym argumentem przeciwko bezpośredniej władzy ludu jest możliwość manipulowania opinią obywatelską przez piśmiennych i niezupełnie sumiennych przywódców.
Jako oczywiste zalety demokracji bezpośredniej podaje się następujące czynniki:
- w tej formie rządów najwyższym wyrazem siły ludu są inicjatywy obywatelskie i referenda, które pomagają zapobiegać wypaczaniu woli mieszkańców kraju;
- taki system znacznie poszerza horyzonty polityczne obywateli.
Jeśli chodzi o wady demokracji przedstawicielskiej, wyglądają one tak:
- posłowie szeregowi nie mogą podejmować kluczowych decyzji;
- następuje oddzielenie posłów od ludzi, którzy ich wybrali, co wyraża się w dostatecznie wysokim poziomie biurokracji;
- potężne grupy nacisku mogą nadać priorytet ważnym procesom decyzyjnym;
- demokratyczna kontrola oddolna wyraźnie słabnie.
Ale demokracja przedstawicielska ma również istotne zalety, które zdecydowanie zasługują na uwagę:
- posłowie o wysokim poziomie politycznymkwalifikacje, zastępują niepiśmiennych przedstawicieli narodu, co zwiększa prawdopodobieństwo ukształtowania i wdrożenia najbardziej odpowiedniej strategii rozwoju państwa;
- możliwe staje się osiągnięcie równowagi interesów podczas podejmowania decyzji.
Cel konstytucji państwa demokratycznego
Mówiąc o takich pojęciach jak „władza”, „ludzie”, „państwo” i „wolność obywateli”, należy zwrócić uwagę na przyczynę powstania konstytucji i jej główne zadania.
Oto następujące cele:
- wyrażenie i utrwalenie zgody ludu;
- ustalanie pewnych form rządów;
- regulacja uprawnień struktur rządowych.
Konstytucja pozwala też początkowo realizować wartości demokratyczne, a dopiero potem angażować się w ich realizację.
Wniosek
Studiując historię różnych stanów, możesz przyjśćdo oczywistego wniosku: demokracja, która ma kompetentną i uczciwą formę ucieleśnienia w danym kraju, jest jednym z najbardziej optymalnych modeli politycznych współczesnego społeczeństwa. Oznacza to, że wolność ludzi zostanie zachowana, a ich interesy będą brane pod uwagę i realizowane.
