Adresatem jest odbiorca wiadomości, odbiorca przemówienia, słuchacz, rozmówca, publiczność itd.
Mówca nie odwołuje się do przestrzeni, ale dozatem osobowość słuchacza organizuje komunikację. Ważne są jego różne cechy: płeć, wiek, pozycja w społeczeństwie, funkcja roli, wygląd. Musisz zorientować swoją mowę na te i inne parametry, aby była poprawnie zrozumiana. A adresat je ustawia. Z drugiej strony adresat stara się być zrozumiały i bliski adresatowi. Lub wręcz przeciwnie, pokazuje swoją odmienność od niego, erudycję, wykształcenie, wyższość.
Adresat i adresat są uczestnikami komunikacji.
Rola adresata w teorii aktów i gatunków mowy
Każdy akt mowy koncentruje się na konkretnymmodel adresata i biorąc pod uwagę jego interesy komunikacyjne, mówca ponosi wobec niego odpowiedzialność. Z tym wiąże się społeczno-etyczna strona mowy i jej organizacja przez mówcę.
Akty i gatunki mowy różnią się od siebie pod wieloma względami właśnie tym, że sugerują różnych słuchaczy w różnych sytuacjach: prośba, porządek, żądanie, komplement, pochwała.
Rodzaje odbiorców
W sferze ustnego komunikowania się adresatem może być osobisty lub bezosobowy, pojedynczy lub wielokrotny. W oficjalnej komunikacji osobistej (rozmowa w instytucji, na policji, w sądzie) adresat jest osobisty.
Komunikacja masowa znacznie różni się odwszystkie inne rodzaje komunikacji. Jej adresatów jest zawsze mnóstwo. Różne podtypy komunikacji publicznej (zbiorowe lub masowe) mają też różnych adresatów. Do zespołu kierowana jest komunikacja zbiorowa (relacja, wykład, przemówienie na spotkaniu).
Wręcz przeciwnie, w różnych typach komunikacji nieformalnej mowa skierowana jest do indywidualnej osoby (niezależnie od liczby uczestników komunikacji).
Zmiana ról w komunikacji
Adresat to nie tylko bierny słuchacz.Niezmienność lub niespójność roli, jaką odgrywa odbiorca w komunikacji, jest bardzo ważna. Tak więc warunki masowej komunikacji nie pozwalają mu na samodzielne zajęcie stanowiska mówcy. W wypowiedzi ustnej w zespole taka zmiana ról jest możliwa w pewnych granicach i odmianach: wywiady, dyskusja. Osobista komunikacja służbowa umożliwia przemianę adresata w adresata, a czasem nawet tego wymaga. W nieformalnym otoczeniu nawet monolog (opowieść adresata o czymś) zawsze zawiera elementy dialogu (to znaczy zakłada reakcję publiczności).
Różnica między odbiorcą masowym a zbiorowym
Masowy adresat różni się od zbiorowego nietylko ilościowo. Adresatem masowym jest słuchacz środków masowego przekazu - telewizji, radia. Nie ma możliwości uczestniczenia w tej komunikacji jako prelegent: nie może zgodzić się, wyrazić sprzeciwu ani przeszkodzić adresatowi. Natomiast odbiorca zbiorowy kojarzony jest z mówcą, choć nie bierze udziału w mowie, role pozostają niezmienne. Ale odbiorca zbiorowy może w taki czy inny sposób zademonstrować swoją reakcję werbalnie (okrzyki z widowni: „Nie słychać! Powtarzaj!”) Lub niewerbalnie (skinienie głową, uśmiech, śmiech, brawa, gwizd).
Teraz wiesz, że adresat to bardzo ważna koncepcja!
