W ciągu ostatniego stulecia opracowano wiele koncepcji.wzrost gospodarczy, ze szczególnym naciskiem na identyfikację różnych aspektów samego systemu bezpieczeństwa i jego poszczególnych czynników. Wzrost gospodarczy to wzrost systemu produkcji kraju, wyrażony wzrostem PKB lub produktu netto w przedsiębiorstwie. W niektórych przypadkach może się to odbywać bez znaczących zmian w systemach produkcyjnych, w innych może mu towarzyszyć znacząca poprawa struktury i funkcji całego systemu produkcyjnego.
Pierwszy rodzaj wzrostu gospodarczego charakteryzuje sięznaczny wzrost zasobów ekonomicznych - produkcja nowych dróg, przedsiębiorstw, elektrowni. Ten typ ma nazwę - intensywny wzrost gospodarczy. Drugi rodzaj wzrostu gospodarczego nazywa się wzrostem intensywnym; w tym przypadku wzrost PKB wyprzedza wzrost ilości dostępnych zasobów gospodarczych. Z kolei intensywny wzrost gospodarczy jest jednym z najważniejszych elementów zamożnego społeczeństwa, jednak przejście do niego jest niezwykle trudne.
Sposoby wpływania na wzrost gospodarczy są czynnikami bezpośrednimi i pośrednimi. Jednocześnie czynniki, które stwarzają możliwość wzrostu, nazywane są bezpośrednimi. Bezpośrednie czynniki oferty:
- jakość i ilość zasobów naturalnych;
- jakość i ilość zasobów pracy;
- technologia i organizacja produkcji;
- wysokość kapitału trwałego;
- rozwój zdolności przedsiębiorczych i ich poziomu we współczesnym społeczeństwie.
Do czynników pośrednich zalicza się uwarunkowania, które pozwalają na realizację ewentualnych przesłanek wzrostu gospodarczego. Czynniki popytu i dystrybucji nazywane są pośrednimi:
- klimat podatkowy w gospodarce;
- zmniejszenie stopnia monopolizacji rynku;
- skuteczność systemu kredytowego i bankowego;
- wzrost wydatków konsumenckich, rządowych i inwestycyjnych;
- możliwości redystrybucji zasobów przemysłowych w gospodarce;
- rozszerzenie dostaw eksportowych;
- obecny system dystrybucji dochodów.
Jednocześnie intensywny wzrost gospodarczyuważany jest za najprostszy rodzaj wzrostu, daje w dość łatwy sposób sposób na zwiększenie tempa rozwoju gospodarczego i pozwala w jak najkrótszym czasie osiągnąć wzrost potencjału gospodarczego kraju. Ekstensywny wzrost gospodarczy prawie zawsze poprzedza intensywny wzrost. Są to najważniejsze wskaźniki wzrostu gospodarczego, są ze sobą ściśle powiązane i mają szczególne znaczenie dla pełnej realizacji potencjału produkcyjnego.
Do tej pory istnieją dwie lub więcej teoriilub mniej wyjaśniające wskaźniki wzrostu gospodarczego: neokeynesowskie i neoklasyczne. Obie teorie wzrostu gospodarczego mają radykalnie odmienne koncepcje dotyczące sytuacji gospodarczej w kraju. Neoklasycy postrzegają rynek jako mechanizm zdolny do rozwiązania wszystkich problemów występujących w kraju. Z kolei keynesiści argumentują, że mechanizm rynkowy jest niezwykle powolny i może niedługo wynieść gospodarkę na nowy poziom.
Teoria keynesowska, a następnie rządyw wielu państwach w okresie powojennym, ale wraz ze wzrostem gospodarczym na nowy poziom ujawniły się negatywne strony pobudzania zagregowanego popytu. Podaż nie nadążała za mocno zawyżonym popytem, ceny zaczęły rosnąć, a inflacja szalała. Dlatego lata osiemdziesiąte naznaczone były tym, że większość krajów zwróciła uwagę na stanowisko neoklasycystów.
Sądząc po tym, że problemy ekonomicznerozwój i wzrost stają się coraz ważniejsze w Rosji, w przyszłości całkiem możliwe, że rozkwitną zupełnie nowe i efektywne kierunki rozwoju produkcji, osiągną wyższe stopy wzrostu gospodarczego, aw efekcie zwiększą dobrobyt materialny Obywatele Rosji.