Zmysł węchu jest jednym z pierwszych doznańpojawiają się u dziecka. Od tego zaczyna się wiedza o świecie i sobie. Smak, który człowiek odczuwa podczas jedzenia, jest również zaletą zapachu, a nie języka, jak się wcześniej wydawało. Nawet klasyka twierdziła, że nasz zapach jest w stanie pomóc w trudnej sytuacji. Jak napisał J.R. R. Tolkien: „Jeśli się zgubisz, zawsze idź tam, gdzie pachnie lepiej”.
Anatomia
Nerw węchowy należy do grupy czaszki itakże nerwy o szczególnej wrażliwości. Rozpoczyna się na błonie śluzowej górnego i środkowego kanału nosowego. Procesy komórek czujnikowych tworzą tam pierwszy neuron przewodu węchowego.
Piętnaście do dwudziestu włókien wolnych od mielinywnikają do jamy czaszki przez poziomą płytkę kości sitowej. Tam łączą się z opuszką węchową, która jest drugim neuronem ścieżki. Długie procesy nerwowe wyłaniają się z żarówki, które są kierowane do trójkąta węchowego. Następnie są one podzielone na dwie części i zanurzone w przedniej perforowanej płycie i przezroczystej przegrodzie. Na ścieżce znajdują się trzecie neurony.
Po trzecim neuronie przewód przechodzi do kory mózgowejdużego mózgu, a mianowicie do regionu haczykowego, do analizatora węchowego. W tym miejscu kończy się nerw węchowy. Jego anatomia jest dość prosta, co pozwala lekarzom zidentyfikować naruszenia w różnych obszarach i je wyeliminować.
Funkcje
Nazwa samej struktury wskazuje dlaczegoto jest zamierzone. Funkcje nerwu węchowego polegają na wychwytywaniu zapachu i jego interpretacji. Powodują apetyt i ślinienie, jeśli aromat jest przyjemny, lub wręcz przeciwnie, wywołują nudności i wymioty, gdy bursztyn pozostawia wiele do życzenia.
Aby osiągnąć ten efekt,nerw węchowy przechodzi przez formację siatkową i jest wysyłany do pnia mózgu. Tam włókna łączą się z jądrami nerwów pośrednich, językowo-gardłowych i błędnych. Jądro nerwu węchowego znajduje się również w tym obszarze.
Wiadomo, że niektóre zapachy powodująnam pewne emocje. Aby zapewnić taką reakcję, węchowe włókna nerwowe wiążą się z podkorowym analizatorem wzrokowym, podwzgórzem i układem limbicznym.
Anosmia
„Anosmia” tłumaczy się jako „brak węchu”.Jeśli podobny stan obserwuje się z dwóch stron, oznacza to porażkę błony śluzowej nosa (zapalenie błony śluzowej nosa, zapalenie zatok, polipy) i z reguły nie wiąże się z poważnymi konsekwencjami. Ale przy jednostronnej utracie węchu musisz pomyśleć o tym, że może to mieć wpływ na nerw węchowy.
Przyczyny choroby mogą być słabo rozwinięte.przewód węchowy lub złamania kości czaszki, na przykład płytka sitowa. Przebieg nerwu węchowego jest zasadniczo ściśle związany ze strukturami kostnymi czaszki. Fragmenty kości mogą również uszkodzić fragmenty kości po złamaniu nosa, górnej szczęki lub orbity. Uszkodzenie opuszki węchowej jest również możliwe z powodu stłuczenia substancji mózgu podczas upadku na tył głowy.
Choroby zapalne, takie jak zapalenie etoidalne, w zaawansowanych przypadkach topią etoidalną kość i uszkadzają nerw węchowy.
Hiposmia i hiperosmia
Hiposmia to zmniejszenie zapachu. Może powstać z tych samych powodów, co anosmia:
- pogrubienie błony śluzowej nosa;
- choroby zapalne;
- nowotwory;
- obrażenia.
Czasami jest to jedyny objaw tętniaka mózgu lub guza przedniego dołu czaszki.
Hiperosmia (zwiększony lub zaostrzony węch),obserwowane u osób nietrwałych emocjonalnie, a także w niektórych formach histerii. Nadwrażliwość na zapachy obserwuje się u osób, które wdychają narkotyki, takie jak kokaina. Czasami hiperosmia wynika z faktu, że unerwienie nerwu węchowego rozciąga się na duży obszar błony śluzowej nosa. Tacy ludzie najczęściej stają się pracownikami przemysłu perfumeryjnego.
Parosmia: halucynacje węchowe
Parosmia to perwersyjne postrzeganie zapachu,co jest normalne w czasie ciąży. Przy schizofrenii obserwuje się czasami patologiczny węch, uszkodzenie podkorowych ośrodków węchu (zakręt hipokampa i haczyk) oraz histerię. Pacjenci z niedokrwistością z niedoboru żelaza mają podobne objawy: przyjemność z zapachu benzyny, farby, mokrego asfaltu, kredy.
Uszkodzenie nerwu węchowego w płacie skroniowym powoduje specyficzną aurę przed napadami padaczkowymi i powoduje halucynacje w psychozie.
Metodologia Badań
W celu określenia stanu węchu wpacjent neuropatolog przeprowadza specjalne testy do rozpoznawania różnych zapachów. Aromaty wskaźnikowe nie powinny być zbyt ostre, aby nie naruszać czystości eksperymentu. Pacjent jest proszony o uspokojenie się, zamknięcie oczu i naciśnięcie palcem nozdrza. Następnie do drugiego nozdrza stopniowo wprowadzana jest pachnąca substancja. Zaleca się używanie zapachów znanych człowiekowi, ale jednocześnie unikanie amoniaku, octu, ponieważ przy wdychaniu, oprócz zapachu węchowego, podrażniony jest również nerw trójdzielny.
Lekarz rejestruje wyniki badań i interpretuje je w odniesieniu do normy. Nawet jeśli pacjent nie potrafi nazwać substancji, sam fakt wąchania wyklucza uszkodzenie nerwu.
Guzy mózgu a węch
Z guzami mózgu o różnej lokalizacji,krwiaki, upośledzony odpływ płynu mózgowo-rdzeniowego i inne procesy, które ściskają substancję mózgu lub dociskają ją do kości czaszki. W takim przypadku może dojść do jednostronnego lub dwustronnego upośledzenia węchu. Lekarz powinien pamiętać, że włókna nerwowe przecinają się, dlatego nawet jeśli zmiana jest zlokalizowana po jednej stronie, hiposmia będzie obustronna.
Klęska nerwu węchowego jest złożonaczęść zespołu czaszkowo-podstawnego. Charakteryzuje się nie tylko uciskiem rdzenia, ale także jego niedokrwieniem. Pacjenci rozwijają patologię pierwszych sześciu par nerwów czaszkowych. Objawy mogą być nierówne i mogą wystąpić kombinacje.
Leczenie
Patologia nerwu węchowego na początkustanowisko znajduje się najczęściej w okresie jesienno-zimowym, kiedy występuje masowa zachorowalność na ostre infekcje dróg oddechowych i grypę. Przedłużający się przebieg choroby może spowodować całkowitą utratę węchu. Przywrócenie funkcji nerwowych trwa od dziesięciu miesięcy do roku. Przez cały ten czas konieczne jest przeprowadzenie kuracji stymulującej procesy regeneracyjne.
W ostrym okresie laryngolog przepisuje leczenie fizjoterapeutyczne:
- terapia mikrofalowa nosa i zatok szczękowych;
- naświetlanie błony śluzowej nosa promieniowaniem ultrafioletowym o wydajności 2-3 biodawek;
- magnetoterapia skrzydełek nosa i zatok szczęki górnej;
- promieniowanie podczerwone o częstotliwości 50-80 Hz.
Możesz połączyć dwie pierwsze metody iostatnie dwa. Przyspiesza to przywracanie utraconych funkcji. Po wyzdrowieniu klinicznym przeprowadza się również następujące leczenie fizjoterapeutyczne w celu rehabilitacji:
- elektroforeza z użyciem leków „No-shpa”, „Proserin”, a także kwasu nikotynowego lub lidazy;
- ultrafonoforeza nosa i zatok szczękowych przez dziesięć minut dziennie;
- naświetlanie czerwonym widmem lasera;
- stymulacja elektryczna donosowa.
Każdy cykl terapii trwa do dziesięciu dni w odstępach od piętnastu do dwudziestu dni, aż do pełnego przywrócenia funkcji nerwu węchowego.
