Będąc aktem społecznie niebezpiecznym,popełniane przestępstwo wynika ze wzajemnie powiązanych subiektywnych i obiektywnych znaków. Te ostatnie obejmują przedmiot i cechy obiektywne. Pierwsza obejmuje temat i subiektywną stronę przestępstwa. Łączy ich fakt, że różne podejścia charakteryzują jedno - nielegalne działanie.
Subiektywna strona przestępstwa odzwierciedla wszystkie wewnętrzne procesy zachodzące w świadomej i wolicjonalnej sferze osoby, która popełnia lub przygotowuje się do popełnienia przestępstwa.
W rzeczywistości istnieje nierozerwalnyistnienie obu cech czynu. Zarówno obiektywna, jak i subiektywna strona przestępstwa determinuje samo czynność popełnioną w tym samym czasie i w tym samym miejscu. Jednak analiza teoretyczna zakłada rozważenie obu cech osobno, mając na uwadze ich wewnętrzną jedność.
Pojęcie i znaczenie subiektywnej strony przestępstwa
Treść to aktywność umysłowaobywatel. Oznaki subiektywnej strony przestępstwa obejmują poczucie winy, cel i motyw. Ostatnie dwie to cechy opcjonalne. Ogólnie rzecz biorąc, odzwierciedlają wewnętrzny proces zachodzący w psychice obywatela, a także odzwierciedlają związek jego woli i świadomości z popełnieniem lub oczekiwaniem popełnienia niebezpiecznego czynu. Wśród cech opcjonalnych wyróżnia się także przeżycia (emocje) twarzy. Te (fakultatywne) znaki są rzadko wskazywane w normach prawa jako obligatoryjne, jednak ich obecność może mieć wpływ na wyznaczenie lub kwalifikację kary.
Wykorzystano subiektywną stronę przestępstwaprzy rozróżnianiu między sobą czynów zabronionych, a także przy odróżnianiu ich od innych przestępstw. Karne znaczenie prawne każdej cechy jest inne.
Opcjonalne znaki (emocje, cel, motyw)przyjąć status obligatoryjnych w przypadku, gdy zostaną one włączone do tej funkcji przez ustawodawcę w strukturze istniejącego corpus delicti. W różnych przypadkach mogą mieć wpływ na kwalifikacje lub być brane pod uwagę przy indywidualizacji kary, działając jako okoliczność obciążająca lub łagodząca.
Wina przejawiająca się w postaci zaniedbania lubzamiar, odnosi się do obowiązkowych cech każdego czynu zabronionego. W przypadku braku winy nie powstaje żadna odpowiedzialność karna, niezależnie od powagi skutków czynu.
Wina to stosunek obywatela do podjętego przez niego działania i jego konsekwencji.
Stopień i charakter publicznego zagrożenia czynem bezprawnym w dużej mierze zależy od motywów i celów czynu.
Motyw nazywa się świadomym pragnieniemwykroczenie. Podstawą jest ludzka potrzeba korzyści niematerialnych lub materialnych. Motywy przestępstwa są zwykle oparte na motywach podstawowych. Należą do nich w szczególności zazdrość, chciwość, zazdrość, motywy chuligańskie, karierowiczostwo i inne.
Cel nazywany jest wyobrażeniem sprawcy o pożądanym wyniku końcowym. Osiągnięcie celu, innymi słowy, sprawcy odbywa się poprzez popełnienie przestępstwa.
Z powyższego wynika zatem kilka wniosków, odzwierciedlających znaczenie subiektywnych oznak przestępstwa:
- Są nieodzownym elementem każdego corpus delicti.
- Wino jest integralną cechą. Bez niej nie ma ani strony najbardziej subiektywnej, ani w ogóle corpus delicti.
- Przestępstwo musi być odpowiednio uzasadnione iwykwalifikowany. W tym celu należy poprawnie ustalić subiektywną stronę przestępstwa, wszystkie jego oznaki, które są częścią tego zestawienia. W takim przypadku możliwe staje się oddzielenie niektórych czynów nielegalnych od innych.
- Ujawnienie strony subiektywnej pozwala zindywidualizować zarówno odpowiedzialność, jak i karę. Jednocześnie możliwe staje się również ustalenie reżimu pozbawienia wolności sprawcy.
- Określenie strony subiektywnej pomaga wzmocnić i egzekwować praworządność.