Taj Mahal to jeden z najbardziej okazałych budynków,z siedzibą w Indiach, rocznie liczba odwiedzających to majestatyczne mauzoleum przekracza 5 milionów osób. Turystów przyciąga nie tylko piękno budynku, ale także piękna historia z nim związana. Mauzoleum zostało wzniesione na rozkaz padyszacha Imperium Mogołów, który chciał opowiedzieć całemu światu o swojej tęsknocie za zmarłą żoną Mumtaz Mahal. Co wiadomo o Tadż Mahal, okrzykniętym perłą sztuki muzułmańskiej, i miłości, która sprawiła, że się pojawił?
Shah Jahan: biografia padyszah
„Pan świata” - takie jest znaczenie nazwy,który jeden z najsłynniejszych padyszów Mogołów otrzymał od swojego ojca, który kochał go bardziej niż inne dzieci. Shah Jahan, słynny twórca Taj Mahal, urodził się w 1592 roku, w wieku 36 lat przewodził Imperium Mogołów, przejmując tron po śmierci ojca Jahangira i pozbywając się rywalizujących z nim braci. Nowy padyszach szybko ogłosił się zdecydowanym i bezwzględnym władcą. Dzięki kilku kampaniom wojskowym udało mu się rozszerzyć terytorium swojego imperium. Na początku swojego panowania był jednym z najpotężniejszych ludzi XVII wieku.
Shah Jahan interesował się nie tylko wojskiemwędrówki. Padyszach jak na swoje czasy był dobrze wykształcony, dbał o rozwój nauki i architektury, opiekował się artystami, doceniał piękno we wszystkich jego przejawach.
Poważne spotkanie
Legenda głosi, że jego przyszła żonaWładca Imperium Mogołów spotkał Mumtaza Mahala przypadkiem, stało się to podczas spaceru po bazarze. Z tłumu ludzi jego spojrzenie wyrwało młodą dziewczynę trzymającą w rękach drewniane korale, których piękno go podbiło. Padyszach, który był wówczas jeszcze spadkobiercą tronu, zakochał się tak bardzo, że postanowił poślubić dziewczynę.
Mumtaz Mahal, Ormianin według narodowości,pochodził z rodziny wezyra Abdula Hasana Asafa Khana, który należał do kręgu bliskich współpracowników padyszacha Jahangira. Dziewczyna, która od urodzenia została nazwana Ardżumand Banu Begam, była siostrzenicą ukochanej żony Jahangira, Nur-Jahan. W związku z tym mogła pochwalić się nie tylko atrakcyjnym wyglądem, ale także szlachetnym urodzeniem, więc nie było przeszkód do ślubu. Wręcz przeciwnie, takie małżeństwo umocniło pozycję spadkobiercy jako pretendenta do tronu, ale nadal ożenił się z miłości.
Związek małżeński
Jahangir chętnie pozwolił swojemu ukochanemu synowi zabraćlubił dziewczynę Mumtaz-Mahal jako swoją żonę, narodowość panny młodej również nie była postrzegana jako przeszkoda, biorąc pod uwagę szlachetne pochodzenie jej ojca. Ceremonia zaręczyn miała miejsce w 1607 roku, kiedy panna młoda, urodzona w 1593 roku, miała nie więcej niż 14 lat. Z niewiadomych przyczyn ślub został przełożony na 5 lat.
To właśnie na weselu otrzymała swoją pięknąnazywa się Mumtaz Mahal. Biografia słynnej żony władcy Imperium Mogołów mówi, że wymyślił ją jej teść Jahangir, który jeszcze wtedy rządził. W języku rosyjskim nazwa jest tłumaczona jako „perła pałacu”, co jest dowodem niezwykłej urody dziewczyny.
Małżonka „perły”, jak przystało na spadkobiercętron, posiadał ogromny harem. Jednak żadna konkubina nie była w stanie zdobyć jego serca, zmuszając go do zapomnienia o uroczym Ardżumand. Za życia Mumtaz Mahal stała się ulubioną muzą słynnych poetów tamtych czasów, którzy chwalili nie tylko jej urodę, ale także dobre serce. Ormianka stała się niezawodnym wsparciem dla męża, towarzyszyła mu nawet w kampaniach wojskowych.
Nieszczęście
Niestety kosztowało to poświęcenie Ardżumandajej życie. Nie uważała ciąży za przeszkodę w byciu blisko ukochanego męża podczas wszystkich jego podróży. W sumie urodziła 14 dzieci, co było typowe do tego czasu. Ostatni poród okazał się trudny, wyczerpany długą kampanią, cesarzowa nie była w stanie się z nich otrząsnąć.
Mumtaz Mahal zmarł całkowicie w 1631 r.trochę przed jego czterdziestymi urodzinami. Tragiczne wydarzenie miało miejsce w obozie wojskowym w pobliżu Burhanpur. Cesarz był ze swoją ukochaną żoną, z którą mieszkał razem przez 19 lat, w jej ostatnich minutach. Przed opuszczeniem tego świata cesarzowa wzięła od męża dwie obietnice. Kazała mu przysiąc, że nie ożeni się ponownie, a także zbuduje dla niej wspaniałe mauzoleum, którego pięknem może cieszyć się świat.
Żałoba
Shah Jahan nie mógł się pogodzić do końca życiaz utratą ukochanej żony. Przez całe 8 dni odmawiał opuszczenia swoich komnat, odmawiał jedzenia i zabraniał z nim rozmawiać. Legenda głosi, że żal popchnął go nawet do próby samobójczej, która jednak zakończyła się niepowodzeniem. Z rozkazu władcy Imperium Mogołów żałoba w państwie trwała dwa lata. W tych latach ludność nie obchodziła świąt, zakazano muzyki i tańca.
Słynny padyszach znalazł pocieszenie dlasię w wykonaniu umierającej woli Ardżumanda. Naprawdę odmówił ponownego małżeństwa i ostatecznie stracił zainteresowanie swoim ogromnym haremem. Z jego rozkazu rozpoczęto budowę mauzoleum, które dziś jest jedną z najwspanialszych budowli na świecie.
Lokalizacja Tadż Mahal
W jakim mieście znajduje się Taj Mahal?Do budowy mauzoleum wybrano miasto Agra, położone około 250 km od Delhi. Padyszach zdecydował, że hołd ku pamięci jego ukochanej żony zostanie położony nad brzegiem rzeki Jamna. Przyciągnęła go malownicza natura tego miejsca. Ten wybór spowodował budowniczym pewne niedogodności związane z niestabilnością gleby w pobliżu wody.
Unikalna technologia, wcześniej nigdzie nie stosowana, pomogła rozwiązać problem. Przykładem jego zastosowania w nowoczesnym budownictwie jest zastosowanie pali przy budowie wieżowców w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
Konstrukcja
Sześć miesięcy po śmierci Mumtaza Mahalniepocieszony mąż nakazał rozpoczęcie budowy mauzoleum. Budowa Taj Mahal zajęła w sumie 12 lat, a prace budowlane rozpoczęły się w 1632 roku. Historycy są zgodni co do tego, że żaden budynek na świecie nie wymagał takich kosztów jak ten. Spełnienie woli zmarłej żony, według pałacowych kronik, kosztowało padyszacha około 32 mln rupii, dziś jest to kilka miliardów euro.
Shah Jahan upewnił się, że budowniczowie niezaoszczędzone na materiałach. Okładzina budynku została wykonana z najczystszego marmuru, który został dostarczony z prowincji Radżastan. Co ciekawe, zgodnie z dekretem władcy Imperium Mogołów zabroniono używania tego marmuru do innych celów.
Koszty budowy Taj Mahal okazały siętak znaczący, że w państwie wybuchł głód. Zboże, które miało być wysłane na prowincję, trafiało na plac budowy, wykorzystywane do wyżywienia robotników. Prace zakończyły się dopiero w 1643 roku.
Sekrety Tadż Mahal
Majestatyczny Taj Mahal nadał nieśmiertelnośćpadyszach i jego piękna ukochana Mumtaz Mahal. Wszystkim odwiedzającym mauzoleum opowiadana jest historia miłości władcy do żony. Zainteresowanie budynkiem nie może dziwić, bo ma niesamowite piękno.
Budowniczym udało się uczynić Taj Mahal wyjątkowymdzięki złudzeniom optycznym, które wykorzystano przy projektowaniu mauzoleum. Wejście na teren kompleksu możliwe jest dopiero po minięciu łuku bramy wejściowej, dopiero wtedy budynek otwiera się na oczach gości. Osobie zbliżającej się do łuku może się wydawać, że mauzoleum maleje, oddala się. Odwrotny efekt powstaje przy oddalaniu się od łuku. Tak więc każdemu odwiedzającemu może się wydawać, że zabiera ze sobą wielki Taj Mahal.
Podczas tworzenia zastosowano podstępną sztuczkęuderzające minarety budynków, które wydają się być ustawione pionowo. W rzeczywistości elementy te są lekko przesunięte w stosunku do boków budynku. To rozwiązanie pomaga uchronić Taj Mahal przed zniszczeniem przez trzęsienie ziemi. Nawiasem mówiąc, wysokość minaretów to 42 metry, a wysokość mauzoleum jako całości to 74 metry.
Do dekoracji ścian, jak już wspomniano, nie byłozastosowany śnieżnobiały polerowany marmur, lśniący pod wpływem promieni słonecznych. Malachit, perły, korale, karneol służyły jako elementy dekoracyjne, wdzięk rzeźbienia robi niezatarte wrażenie.
Miejsce pochówku Mumtaza Mahal
Wiele osób zainteresowanych historią iarchitektury, wiedzą, w jakim mieście znajduje się Taj Mahal. Jednak nie wszyscy wiedzą dokładnie, gdzie znajduje się miejsce pochówku cesarzowej. Jej grób wcale nie znajduje się pod główną kopułą budynku wzniesionego na jej cześć. W rzeczywistości miejscem pochówku władcy Imperium Wielkich Mongołów jest tajna marmurowa sala, na którą przeznaczono miejsce pod mauzoleum.
Grobowiec Mumtaza Mahala nie bez powodu znajdował się w tajnym pomieszczeniu. Ta decyzja została podjęta, aby goście nie zakłócali spokoju „pałacowej perły”.
Koniec opowieści
Po stracie ukochanej żony, Szahdżahan praktyczniestracił zainteresowanie władzą, nie podejmował już zakrojonych na szeroką skalę kampanii wojskowych, mało interesował się sprawami państwa. Imperium osłabione, pogrążone w otchłani kryzysu gospodarczego, wszędzie zaczęły wybuchać zamieszki. Nic dziwnego, że jego syn i spadkobierca Aurangzeb znalazł lojalnych zwolenników, którzy poparli go w próbie przejęcia władzy od ojca i poradzenia sobie z braćmi pretendentami. Stary cesarz został uwięziony w twierdzy, w której zmuszony był spędzić ostatnie lata swojego życia. Shah Jahan opuścił ten świat w 1666 roku jako samotny i chory staruszek. Syn kazał pochować ojca obok ukochanej żony.
Ostatnie życzenie cesarza pozostałoniespełnione. Marzył o zbudowaniu kolejnego mauzoleum naprzeciw Taj Mahal, dokładnie powtarzającego jego formy, ale wykończonego czarnym marmurem. Planował zamienić ten budynek we własny grobowiec, a czarno-biały ażurowy most miał połączyć go z miejscem pochówku jego żony. Plany jednak nie miały się spełnić, syn Aurangzeba, który doszedł do władzy, nakazał wstrzymanie prac budowlanych. Na szczęście cesarzowi udało się jeszcze spełnić wolę ukochanej kobiety i zbudować Tadż Mahal.
