Studiując myśl społeczną w Rosji jest to niemożliwemijają lata 40. XIX wieku, kiedy powstały idee słowianofilów i okcydentalistów. Ich spory nie zakończyły ostatniego stulecia i nadal mają znaczenie polityczne, zwłaszcza w świetle ostatnich wydarzeń.
XIX-wieczne umeblowanie
Na początku XIX wieku Rosja pozostała chłopem pańszczyźnianymkraj o feudalnym sposobie produkcji, w przeciwieństwie do Europy, gdzie rozpoczął się proces ustanawiania kapitalistycznych stosunków burżuazyjnych. Tym samym nasiliło się zacofanie gospodarcze Imperium Rosyjskiego, co dało początek myśleniu o potrzebie reform. Ogólnie rzecz biorąc, zostały zapoczątkowane przez Piotra Wielkiego, ale wyniki były niewystarczające. W tym samym czasie stosunki burżuazyjne torowały sobie drogę w Europie za pomocą rewolucji, krwi i przemocy. Rozwinęła się konkurencja i nasiliła się eksploatacja. Najnowsze fakty nie zainspirowały wielu przedstawicieli rosyjskiej myśli społecznej. Powstał całkowicie zrozumiały spór o dalszy rozwój państwa, zwłaszcza że w polityce wewnętrznej cesarze popadali z jednej skrajności w drugą. Słowianofile i okcydentaliści to dwie przeciwne drogi Rosji, ale każda z nich musiała doprowadzić ją do dobrobytu.
W odpowiedzi na ruch słowianofilów
Prawie dwa wieki w kręgu klas wyższychPaństwo rosyjskie ukształtowało nabożny stosunek do Europy i jej osiągnięć. Rosja była coraz bardziej przeobrażona, starając się upodobnić do krajów zachodnich. A.S. Chomiakow po raz pierwszy przedstawił opinii publicznej ideę szczególnego sposobu rozwoju naszego państwa - w oparciu o kolektywizm, który przejawia się w społeczności wiejskiej. Eliminowało to potrzebę podkreślania zacofania państwa i zrównania się z Europą. Myśliciele, przede wszystkim pisarze, zjednoczyli się wokół wygłaszanych tez. Zaczęli nazywać się słowianofilami. Ludzie z Zachodu są swego rodzaju odpowiedzią na opisany wyżej ruch. Przedstawiciele Zachodu, opartego na ideach Georga Hegla, widzieli jednolite tendencje w rozwoju wszystkich krajów świata.
Filozoficzne podstawy westernizmu
W całej historii ludzkiej myśli dźwiękówpytanie sformułowane przez Paula Gauguina: „Kim jesteśmy? Skąd jesteśmy? Skąd?” W ostatniej części wyróżniały się trzy punkty widzenia. Niektórzy mówili, że ludzkość się degraduje. Inne – poruszające się po okręgu, czyli rozwijające się cyklicznie. Jeszcze inni twierdzili, że się rozwijają. Ludzie Zachodu są myślicielami tego ostatniego punktu widzenia. Wierzyli, że historia jest postępowa, ma jeden wektor rozwoju, a Europa wyprzedziła inne regiony świata i wyznaczyła drogę, którą pójdą wszystkie inne narody. Dlatego wszystkie kraje, podobnie jak Rosja, powinny koncentrować się na osiągnięciach cywilizacji europejskiej we wszystkich bez wyjątku sferach życia społecznego.
Ludzie Zachodu przeciwko słowianofilom
Tak więc w latach 40. XIX wieku byłoopozycja ideologiczna „Słowianie – okcydentaliści”. Tabela porównująca główne postulaty najlepiej pokaże ich poglądy na przeszłość i przyszłość państwa rosyjskiego.
Idee słowianofilów i okcydentalistów| ludzie z Zachodu | Problemy z porównaniem | słowianofile |
| Jeden z Europą | Droga rozwoju | Oryginalne, specjalne |
| Wstecz w porównaniu do krajów zachodnich | Stanowisko Rosji | Nie można porównać z innymi stanami |
| Pozytywnie przyczynił się do rozwoju kraju | Stosunek do reform Piotra Wielkiego | Negatywne, zniszczył istniejącą cywilizację |
| Monarchia parlamentarna, porządek konstytucyjny z prawami i wolnościami obywatelskimi | Struktura polityczna Rosji | Autokracja, ale według rodzaju władzy patriarchalnej. Władza opinii jest dla ludu (Zemsky Sobor), władza jest dla cara. |
| Negatywny | Stosunek do poddaństwa | Negatywny |
Przedstawiciele westernizmu
Ważna rola w wielkich reformach burżuazyjnych60-70-tych grane przez ludzi Zachodu. Przedstawiciele tej myśli społecznej byli nie tylko ideologicznymi inspiratorami przemian państwowych, ale także brali udział w ich rozwoju. Tak więc Konstantin Kavelin, autor „Noty o wyzwoleniu chłopów”, zajął aktywną pozycję społeczną. Timofei Granovsky, profesor historii, opowiadał się za kontynuacją reform ustanowionych na początku XVIII wieku, za aktywną edukacyjną polityką państwa. Wokół niego zjednoczyli się ludzie o podobnych poglądach, w tym I. Turgieniew, V. Botkin, M. Katkov, I. Vernadsky, B. Chicherin. Idee ludzi Zachodu leżą u podstaw najbardziej postępowej reformy XIX wieku - reformy sądownictwa, która położyła podwaliny pod rządy prawa i społeczeństwo obywatelskie.
Los ludzi Zachodu
Często zdarza się, że w trakcie rozwojuruch społeczny jest dalej rozdrobniony, to znaczy rozłam. Ludzie z Zachodu nie byli wyjątkiem. Dotyczy to przede wszystkim wyodrębnienia się z radykalnej grupy, która głosi rewolucyjny sposób dokonywania zmian. Wśród nich byli V. Belinsky, N. Ogarev i oczywiście A. Herzen. Na pewnym etapie doszło do zbliżenia słowianofilów i rewolucyjnych okcydentalistów, którzy wierzą, że wspólnota chłopska może stać się podstawą przyszłej struktury społeczeństwa. Ale to nie było decydujące.
Ogólnie rzecz biorąc, opozycja idei oryginalnej ścieżkirozwoju Rosji, aż do szczególnej roli naszej cywilizacji w świecie, pozostała potrzeba orientacji zachodniej. Obecnie przełom leży głównie w sferze politycznej, w której wyróżniają się westerniści. Przedstawiciele tego ruchu opowiadają się za integracją z Unią Europejską, widząc w tym wyjście z impasu cywilizacyjnego, w który weszli w okresie budowy socjalizmu.
