Artykuł skupi się na życiu i twórczości Włocharzeźbiarz i architekt Niccolo Pisano. Uznawany jest za założyciela włoskiej szkoły architektury, która wpłynęła na rozwój artystyczny całych Włoch.
Pochodzenie
Niccolò Pisano jest słusznie uważany za założycielaszkołę rzeźby włoskiej i jest ojcem słynnego utalentowanego rzeźbiarza Giovanniego Pisano. Uznawany jest także za twórcę kultury prarenesansowej. Dokładna data urodzenia mistrza nie jest znana. Badacze jego prac twierdzą, że za najbardziej prawdopodobną datę można uznać rok 1219.
Rzeźbiarz urodził się w mieście Apulia na południuWłochy. Jeśli zajrzysz do archiwów sieneńskich, przekonasz się, że nazywa się go synem Pietra. „Pisano” nie jest prawdziwym imieniem, a jedynie pseudonimem, który architekt otrzymał po długiej pracy w Pizie.
Studiować
Niccolo Pisano, którego prace pokazująwyraźnie wysoki poziom umiejętności, którego nauczył się od zwykłych rzemieślników w jego rodzinnym mieście. Istnieje również przypuszczenie, że studiował w warsztatach, które działały z ramienia cesarza Fryderyka II i były ogniskiem tradycji klasycznej. Trzeba powiedzieć, że przybył do Pizy jako dobrze uformowany rzeźbiarz. Jak pokazał czas, podjął słuszną decyzję, porzucając tradycję bizantyjską na rzecz powrotu do plastyczności starożytnego świata. Uważa się, że około 1245 r. Niccolò Pisano udał się do Toskanii, gdzie pracował w Castello del Imperatora w Prato.
Po chwili rzeźbiarz ponownie się zmieniarezydencja: opanowuje Lukkę, gdzie kontynuuje naukę rzeźby. Później przeniósł się do Pizy (w latach 1245-1250). To właśnie w tym mieście Niccolo Pisano poznał swoją przyszłą żonę i został ojcem. Absolutnie nic nie wiadomo o jego ukochanej. Bardzo kochał swojego syna Pisano i od najmłodszych lat uczył jego umiejętności. Od momentu przeprowadzki do Pizy zaczął pojawiać się we wszystkich dokumentach pod nazwiskiem Niccolo Pisano.
Kreatywność
Naukowcy nie mogą powiedzieć na pewno, którebyło to dzieło, które należało do ręki rzeźbiarza Pisano. Uważa się, że to on był zaangażowany w dekorację zamku w Castello del Emperor. Najprawdopodobniej był także autorem lwów przedstawionych na zamkowym portalu. Jego prace z okresu toskańskiego to między innymi „Głowa dziewczyny”, pokazywana w Rzymie (Palazzo Venezia). W Lukce zajmuje się dekoracją fasady katedry św. Marcina.
Pierwsze arcydzieło
Niccolo Pisano, którego rzeźby już sąspotykał się w całej Italii, w 1255 otrzymał w Pizie szczególny rozkaz, zgodnie z którym miał stworzyć krzesło baptysterium. Rzeźbiarz pracował nad tym projektem ze swoimi przyjaciółmi Lapo di Richevuto i Arnolfo di Cambio. To była pierwsza praca, którą podpisał Pisano. Jest uważany za jego pierwsze arcydzieło, ponieważ mistrzowi udało się połączyć klasykę i styl późnorzymski.
Uważa się, że wcześniej Pisano aktywnie studiowałdzieło rzeźbiarskie z czasów Augusta, tak wiele z niego odbijało się na ambonie baptysterium. Była to sześcioboczna konstrukcja z białego, różowego i ciemnozielonego marmuru, oparta na łukach. Te ostatnie zostały wykonane w stylu gotyckim w formie koniczyny. Łuki wsparte były na wysokich kolumnach. Na rogach każdego łuku znajdowała się figura którejkolwiek z 4 głównych cnót (najpopularniejszą figurą jest wizerunek Mocy w postaci Herkulesa). Uważa się, że inspiracją do powstania takiego właśnie baptysterium były rzymskie łuki triumfalne, które podziwiał podczas podróży do Ostii.
Pamiętajmy, że Łuk TriumfalnyKonstantyn jest również ozdobiony kolumnami i płaskorzeźbami. Te ostatnie przedstawiają różne sceny z życia Jezusa Chrystusa: „Sąd Ostateczny”, „Adoracja Trzech Króli”, „Wprowadzenie do świątyni”, „Ukrzyżowanie” itp. Również w pracy nad baptysterium nie można zawieść zauważyć oczywiste wpływy klasyczne, które Pisano studiował na dworze cesarza Fryderyka II. Uważa się, że najlepszymi dziełami Niccolo są płaskorzeźby „Zwiastowanie”, „Adoracja pasterzy” i „Narodzenie Chrystusa”. W swojej pracy rzeźbiarz z powodzeniem łączył technologie starożytnych mistrzów i współczesne święte znaczenie chrześcijańskich zwyczajów. Jednocześnie wizerunki świętych przypominają też dzieła dawnych mistrzów: są dostojne, wzniosłe i powściągliwe.
Kończąc pracę z synem
Około 1264 r. Pisano kończył pracekopuła baptysterium. Początkowo zajmował się nim architekt Diotisalvi, ale potem pracę powierzono Niccolo. Rzeźbiarz postanowił podnieść baptysterium i ozdobić go dwoma kopułami. Około 1278 r. Niccolò przyszedł z pomocą swojemu synowi Giovanniemu, który pomógł dokończyć prace nad baptysterium, dekorując fasadę rzeźbami. Nieco później Niccolo rozpoczął pracę nad projektem arki do relikwii św. Dominika. Zatwierdzono rozwój Pisano, ale dalsze prace odmówiono. Nieco później miał jednak swój udział w tworzeniu grobowca dla św. Dominika w Bolonii z Fra Guglielmo.
Ambona dla katedry w Sienie
Około 1265 zaczyna pracować nadmównica dla katedry w Sienie. W sumie spędził nad tym około trzech lat. Ambona była bardzo podobna do jego pierwszego arcydzieła - baptysterium. Jednak tutaj zmienił zakres i uczynił konstrukcję dużych rozmiarów. Warto również zwrócić uwagę na dekorację, ponieważ była znacznie bardziej luksusowa niż w pierwszej pracy. Nad projektem pracował ze swoimi wiernymi przyjaciółmi – synem Giovannim, Arnolfo di Cambio i Lapo di Richevuto. Jeśli przeanalizujemy wolumetryczne rzeźbione płaskorzeźby, możemy powiedzieć, że wpływ francuskiego gotyku jest w nich bardzo zauważalny.
Ostatnim dziełem Niccolo i Giovanniego Pisano jestfontanna, która miała ozdobić główny plac w Perugii. Pisemne dowody wskazują, że Niccolo zbudował kościół Santa Trinita we Florencji jako przypomnienie gotyku cysterskiego, który nadal rozwijał się we Włoszech.
Podsumowując, możemy powiedzieć, że Niccolostał się praojcem włoskiej szkoły rzeźbiarskiej, która trwała do XIV wieku, a jej wpływy rozprzestrzeniły się po całych Włoszech. Wiele w pracach Pisano nawiązuje do przeszłości: przestarzałe symbole i obrazy pozostały, przestrzeń została całkowicie wypełniona, nie dając miejsca na lot fantazji. Ale twórczość Niccolo Pisano (jego obrazy) przygotowała społeczeństwo na wielkie zmiany w dziedzinie rzeźby i architektury. Stały się rodzajem trampoliny do skoku wzwyż. Lata 1260-1270 były dla mistrza bardzo pracowite, gdyż otrzymywał zamówienia z całych Włoch.
