Jeśli architektura to muzyka zamrożona w kamieniuwtedy porcelana jest prawdopodobnie zamarzniętym światłem księżyca. Powszechnie wiadomo, że porcelanę wynaleziono w Chinach w VI wieku. Tajemnica jego produkcji była tak pilnie strzeżona, że dopiero w XVI wieku w Japonii zaczęto produkować wyroby podobne do chińskich. Porcelana, zgodnie ze składem masy porcelanowej, dzieli się na twardą i miękką. A rodzajem łącznika między nimi jest porcelana kostna. Ten cenny rodzaj ceramiki nazywany jest również „białym złotem”. I nie chodzi tylko o cenę czy unikatowość produkcji. Produkty z niej wykonane można zaliczyć do dzieł sztuki, doskonałych w swojej strukturze i formie.
Historia narodzin
Wygląda na biało, z delikatnym odcieniem stopionegomleko, prawie przezroczysty cud kruche, trudno uwierzyć, że gotową porcelanę wypala się w temperaturze 1250 stopni, szkliwi się i ponownie wypala, obniżając temperaturę o 100 stopni. Porcelana kostna została po raz pierwszy wynaleziona w Anglii w połowie XVIII wieku w fabryce Joshua Wedgwood. Przez wiele lat monopol na wytwarzanie z niej produktów należał do Anglii. Sekret polegał na tym, że do tradycyjnej płynnej masy do wyrobu porcelany (mieszanina kaolinu, drzewca i kwarcu) dodawano do 50% spalonej mączki kostnej. To ona nadała produktom niesamowite właściwości: lekkość, przezierność, gładkość i wytrzymałość. Ale popiół kostny musiał zostać przygotowany w specjalny sposób, aby porcelana kostna stała się cenną substancją, której produkcji tak zazdrośnie strzegli Brytyjczycy. Na szczęście wszelkie tajemnice na pewno zostaną ujawnione. Porcelana produkowana w Anglii podbiła Europę, a następnie Azję. Jak na ironię, Chiny zaczęły używać porcelany kostnej prawie później niż wszystkie inne kraje.
Podbój Rosji
W Rosji do połowy XVIII wiekuprodukcja majoliki. Masywne wyroby z majoliki nie ustępowały jakością europejskim. Piotr I dążył do stworzenia produkcji porcelany w Rosji, każąc poznać tajemnicę wytwarzania porcelany w Miśni. Próba nie powiodła się. Dlatego w 1724 roku w fabryce fajansu kupca Grebenshchikova, a później w manufakturze petersburskiej, zaczęli rozwijać własną produkcję technologiczną. W Petersburgu w 1744 r. powstała fabryka porcelany Łomonosowa, inaczej Imperialna, która jako pierwsza w Rosji produkowała porcelanę. To tutaj powstawały tabakiery dla cesarzowej Elżbiety Pietrownej, a potem większe rzeczy: wazony, zestawy i wreszcie lalki. Produkty Fabryki Porcelany Łomonosowa (LFZ) nie były gorszej jakości od chińskich, ale były znacznie tańsze. A co z porcelaną kostną? Zaczęło się go produkować w Fabryce Porcelany Łomonosowa dopiero w 1969 roku. Pierwszym rosyjskim produktem wykonanym z tego materiału był kubek. Opracowanie receptury zajęło ponad dwa lata, ale porcelana kostna LFZ okazała się lepszej jakości niż angielska, cieńsza, bielsza i bardziej przezroczysta. Za jego rozwój specjaliści zakładu otrzymali Nagrodę Państwową ZSRR. Do dziś Fabryka Porcelany Łomonosowa jako jedyna w Rosji produkuje bezcenną porcelanę kostną.
Zamiast dygnięcia
O popularności porcelany na świecie decyduje jejwłaściwości: piękno, wdzięk, różnorodność kształtów, paleta kolorów. Naczynia porcelanowe długo utrzymują ciepło, każde wnętrze można ozdobić figurkami, wazonami, rzeźbami. Niezrównane arcydzieła porcelany kostnej są rodzajem wizytówki Rosji. Są prezentowane dostojnikom, gromadzone, wystawiane w muzeach, służą do ozdabiania luksusowych pałaców i przytulnych domów.
