Bij de vorming van christelijke theologie enfilosofie werd gespeeld door een richting als patristiek. Vertegenwoordigers van deze laag van religieus denken worden vaak de kerkvaders genoemd, vandaar de naam van het Latijnse woord Pater, dat wil zeggen vader. In de vroege dagen van de christelijke filosofie waren deze mensen vaak opinieleiders in christelijke gemeenschappen. Ze beïnvloedden ook de vorming van dogma's op veel zeer belangrijke kwesties. Historici dateren de patristische periode van het vroege christendom tot de zevende eeuw na Christus. Speciale wetenschap behandelt de studie van dit tijdperk, evenals de belangrijkste prestaties ervan.
Periodisering
Traditioneel is dit de richting van het christelijk denkenverdeeld in westelijk en oostelijk. Met andere woorden, we hebben het over Romeinse (Latijnse) en Griekse patristiek. Deze indeling is gebaseerd op de taal waarin de belangrijkste werken uit deze tijd zijn geschreven. Hoewel sommige kerkvaders in de orthodoxie en het katholicisme even vereerd worden. Chronologisch gezien zijn de patristiek, waarvan de vertegenwoordigers in dit artikel worden gekenmerkt, verdeeld in drie grote perioden. De eerste duurde tot het Concilie van Nicea in 325. Het bloeide tot 451, en het verval ging door tot de zevende eeuw.
Pre-Niceaanse periode - vroeg
De traditie zegt dat ook in de vroegste tijder was al patristiek. Haar vertegenwoordigers schreven de eerste liturgische teksten en voorschriften voor het kerkelijk leven. Het is gebruikelijk om te verwijzen naar de kerkvaders en de apostelen, maar er zijn zeer weinig historische gegevens over bewaard gebleven. Misschien kunnen alleen Paulus, Petrus, Jakobus en andere discipelen van Christus als zodanig worden gezien. De eerste vertegenwoordigers van de patristiek worden ook wel de Apostolische Vaders genoemd. Onder hen zijn Clemens van Rome, Tertullianus, Cyprianus, Lactantius en Novatianus. Dankzij hen werd het westerse patristisme gevormd. De ideeën en vertegenwoordigers van deze trend worden voornamelijk geassocieerd met de verontschuldiging van het christendom. Dat wil zeggen, deze denkers probeerden te bewijzen dat hun geloof en filosofie niet slechter, maar veel beter zijn dan die van de heidenen.
Tertullianus
Deze gepassioneerde en compromisloze man wasstrijder tegen het gnosticisme. Hoewel hij zijn hele leven met apologetiek bezig is geweest, kan hij de handpalm krijgen bij de vorming van de dogmatiek van de vroege kerk. Hij presenteerde zijn gedachten niet op een systematische manier - in de werken van deze theoloog zijn gemengde argumenten te vinden over ethiek, kosmologie en psychologie. We kunnen zeggen dat dit een unieke vertegenwoordiger is van patristisme. Geen wonder dat hij, ondanks zijn streven naar orthodoxie, tegen het einde van zijn leven lid werd van de dissidente beweging binnen het christendom - de montanisten. Tertullianus was zo'n felle vijand van de heidenen en de gnostici dat hij de hele oude filosofie in het algemeen aanviel met beschuldigingen. Voor hem was zij de moeder van alle ketterijen en afwijkingen. De Griekse en Romeinse cultuur zijn vanuit zijn standpunt gescheiden van het christendom door een onoverkomelijke kloof. Daarom verzetten de beroemde paradoxen van Tertullianus zich tegen een fenomeen als patristiek in de filosofie. Vertegenwoordigers van de latere periode sloegen een heel andere weg in.
Het post-Niceaanse tijdperk - bloeiend
Deze tijd wordt beschouwd als de gouden eeuw van het patristisme.Hij is degene die verantwoordelijk is voor het grootste deel van de literatuur die door de kerkvaders is geschreven. Het belangrijkste probleem van de klassieke periode waren discussies over de aard van de Drie-eenheid, evenals polemieken met de manicheeërs. Westerse patristici, wier vertegenwoordigers de geloofsbelijdenis van Nicea verdedigden, kunnen bogen op geesten als Hilarius, Martin Victorin en Ambrose van Mediolansky. De laatste werd tot bisschop van Milaan gekozen en zijn werken doen meer denken aan preken. Hij was een uitstekende spirituele autoriteit van zijn tijd. Hij werd, net als zijn andere collega's, sterk beïnvloed door de ideeën van het neoplatonisme en was een aanhanger van de allegorische interpretatie van de Bijbel.
Augustine
Deze uitstekende vertegenwoordiger van patristiek inzijn jeugd hield van het manicheïsme. Ambrose's preken hielpen hem om terug te keren naar de kudde van het christendom. Vervolgens nam hij het priesterschap op zich en was tot aan zijn dood bisschop van de stad Hippon. De geschriften van Augustinus kunnen worden beschouwd als het hoogtepunt van de Latijnse patristiek. Zijn belangrijkste werken zijn "Confession", "On the Trinity" en "On the City of God." Voor Augustinus is God de allerhoogste essentie en tegelijkertijd de vorm, het goede en de oorzaak van al het bestaan. Hij blijft de wereld creëren, en dit wordt weerspiegeld in de geschiedenis van de mensheid. God is zowel het object als de oorzaak van alle kennis en actie. Er is een hiërarchie van creaties in de wereld, en de volgorde daarin, zoals de theoloog geloofde, wordt ondersteund door eeuwige ideeën zoals platonisch. Augustinus geloofde dat kennis mogelijk is, maar tegelijkertijd was hij er zeker van dat gevoelens noch rede tot waarheid kunnen leiden. Alleen geloof kan dit doen.
De opgang van de mens tot God en de vrije wil volgens Augustinus
Tot op zekere hoogte is een innovatie geïntroduceerd inDe christelijke theologie van deze vertegenwoordiger van het patristisme is een voortzetting van de paradoxen van Tertullianus, maar in een iets andere vorm. Augustinus was het met zijn voorganger eens dat de menselijke ziel christelijk van aard is. Daarom zou de klim naar God geluk voor haar moeten zijn. Bovendien is de menselijke ziel een microkosmos. Dit betekent dat de ziel van nature dicht bij God is en dat alle kennis voor haar de weg naar hem is, dat wil zeggen, geloof. De essentie is vrije wil. Het is tweeledig: het kan goed en kwaad zijn. Alle slechte dingen komen uitsluitend van een persoon, waarvoor deze verantwoordelijk is. En alle goede dingen worden alleen gedaan door de genade van God. Zonder dit kan er niets worden gedaan, zelfs niet als iemand denkt dat hij het allemaal alleen doet. God staat kwaad toe voor het bestaan van harmonie. Augustinus was een voorstander van de predestinatieleer. Vanuit zijn standpunt bepaalt God van tevoren of de ziel voorbestemd is voor de hel of de hemel. Maar dit gebeurt omdat hij weet hoe mensen hun wil gebruiken.
Augustinus werd tijd
De mens, zoals deze christelijke filosoof geloofde,domineert het heden. God is de meester van de toekomst. Er was geen tijd vóór de schepping van de wereld. En zelfs nu is het meer een psychologisch concept. We kennen het met aandacht en verbinden het verleden met de herinnering en de toekomst met hoop. De geschiedenis is volgens Augustinus een pad van verdoemenis en val naar verlossing en nieuw leven in God. Zijn theorie van twee koninkrijken - aards en God - houdt ook verband met de leer van de tijd. De relatie tussen hen is zeer ambivalent - het is tegelijkertijd samenleven en strijd. De aardse wereld beleeft voorspoed en verval, en Adams zonde bestond niet alleen uit het feit dat hij weigerde God te gehoorzamen, maar ook uit het feit dat hij dingen koos, niet geestelijke volmaaktheid. De enige vertegenwoordiger van het koninkrijk van God op aarde, dat na het einde der tijden moet komen, is de kerk, de middelaar tussen de mens en de bovenwereld. Maar zoals de theoloog toegaf, is er ook veel kaf. Daarom, als een persoon voorbestemd is om gelukzaligheid te bereiken, kan hij dat uiteindelijk doen zonder de kerk. God heeft hem hier tenslotte voor bedoeld. De beoordeling van Augustinus 'theologie is zeer dubbelzinnig, omdat zijn ideeën zowel dienden om christelijke dogma's te formuleren, die al duizend jaar bestonden, als om de Reformatie voor te bereiden.
Periode afwijzen
Zoals elk historisch fenomeen veranderde het enpatristiek. Haar vertegenwoordigers begonnen zich meer en meer met politieke dan met theologische problemen bezig te houden. Vooral toen het Romeinse pausdom zich begon te vormen en seculiere macht opeiste. Onder de interessante filosofen van deze tijd kunnen Marcian Capella, Pseudo-Dionysius, Boethius, Isidorus van Sevilla worden genoemd. Apart staat paus Gregorius de Grote, die wordt beschouwd als de laatste grote schrijver van het patristische tijdperk. Hij wordt echter niet zozeer gewaardeerd om zijn theologische bespiegelingen als wel om de brieven waarin hij het handvest van de geestelijkheid codificeerde, en om zijn organisatorische vaardigheden.
De belangrijkste problemen van patristiek
De kerkvaders dachten na over een heilsplanGods relatie tot de mensheid en de plaats van het christendom in de omringende culturen (jodendom, hellenisme, oosterse tradities). Ze kwamen tot de conclusie dat het natuurlijk onmogelijk is om de hoogste waarheid te kennen. Dit is alleen beschikbaar via openbaring. Ze waren het erover eens dat de wereld door God uit het niets is geschapen, het heeft een begin en een einde. Ze gaven aanleiding tot een nogal moeilijke theodicee, volgens welke de belangrijkste boosdoener van het kwaad iemand is die zijn vrije wil slecht heeft gebruikt. De strijd tegen dissidente stromingen die binnen en buiten de kerk ontstonden, evenals de ontwikkeling van retoriek, verscherpt de pen van theologen en maakte van hun werken een model voor de bloei van het christelijk denken. De patristiek, waarvan de belangrijkste ideeën en vertegenwoordigers hierboven zijn beschreven, is gedurende vele eeuwen het onderwerp van navolging geworden, zowel in de oosterse als in de westerse kerktraditie.
