De Don-rivier (Rusland) is een van de grootste inEuropees deel van het land. Het verzorgingsgebied is 422 duizend vierkante meter. km. Volgens deze indicator staat de Don in Europa op de tweede plaats na de Donau, Dnjepr en Wolga. De lengte van de rivier is ongeveer 1.870 km.
verhaal
De rivier de Don heette in het verleden Tanais.De oude Grieken bedachten een legende volgens welke een jonge man met die naam zichzelf verdronk in dit reservoir vanwege ongelukkige liefde. De onderzoekers associëren de oorsprong van de naam "Don" met het Scythisch-Sarmatische woord "danu", wat "rivier, water" betekent.
Oude Griekse auteurs noemden toen vaak Tanaisrivier Don, dan Seversky Donets. De laatste was toen dichter bij de beschaafde wereld, daarom beschouwde Ptolemaeus bijvoorbeeld de Don (Girgis) als een zijrivier van de Sevesky Donets (Tanais). Aan de monding van de rivier de Tanais ontstond een Griekse kolonie met dezelfde naam.
Ritter heeft interessante informatie in het boek achtergelatenVorhalle. Het blijkt dat de Zee van Azov in de oudheid niet bestond en de rivier de Don stroomde in de Zwarte Zee nabij de Straat van Kertsj. Volgens de onderzoeker Peitinger is er bij de bron van de Don een inscriptie die zegt dat het "de rivier de Tanais is die Europa van Azië scheidt".
De Noormannen in hun sagen noemen Don Vanakwisl.Graaf Potocki verzamelde veel legendes en mythen over deze rivier. Dmitry Ivanovich Donskoy versloeg in 1380 het Tataars-Mongoolse leger op het Kulikovo-veld, op de plaats waar de Nepryadva-rivier uitmondt in de Don, waarvoor hij zijn sonore bijnaam kreeg.
Het is bekend dat sinds onheuglijke tijden aan de monding van de Donde stad Tana was gevestigd. Het werd gebouwd door kolonisten uit Griekenland en was ondergeschikt aan het Bosporus-koninkrijk. Deze bloeiende handelsstad behoorde toe aan de Genuezen en daarna aan de Venetianen. Pas in 1475 werd Tana veroverd door de Turken en omgedoopt tot Azov (Azof). Daarna werden alle handels- en ambassadeurszaken van de Russische staat met Constantinopel en de Krim voornamelijk langs de rivier de Don uitgevoerd.
De Don is de bakermat van de Russische vloot: het leger, dat ontstond door de inspanningen van Peter de Grote in 1696, en de koopman, die verscheen onder Catherine II in 1772.
Bron
De rivier de Don in de Tula-regio is ontstaan.De bron is een kleine stroom Urvanka, die stroomt in het park van de stad Novomoskovsk. Een symbolisch monument genaamd "De bron van de Don" is opgericht aan de plaats van het begin van de rivier. Het reservoir in dit architectonische complex is van kunstmatige oorsprong, het wordt aangedreven door de plaatselijke watervoorziening.
Eerder werd Lake Ivan beschouwd als de bron van de rivier, maar hetDon wordt meestal niet geïnformeerd. Het Shatskoye-reservoir wordt ook wel het begin van de rivier genoemd, die ten noorden van Novomoskovsk in de Tula-regio ligt, maar het is van de Don afgezet door een spoorwegdam.
De aard van het kanaal en de vallei
De Don heeft een karakteristiek voor vlakke rivierenvalleien en kanalen. De rivier verandert vier keer van richting, langs verschillende geologische obstakels. Het kanaal heeft een longitudinaal profiel en een lichte helling die naar de mond toe afneemt, waarvan de waarde 0,1 graden is. De algemene richting van de Don-stroom is van noord naar zuid. Bijna over de hele lengte is de rivier omgeven door een ontwikkelde vallei, heeft een brede uiterwaarden en een groot aantal takken. In de benedenloop bereikt de Don een breedte van 12-15 km. In de buurt van de stad Kalach-na-Donu wordt de riviervallei gecomprimeerd door de uitlopers van de Wolga en Centraal-Russische hooglanden. Dit kleine gebied bij de rivier heeft geen uiterwaarden.
Het rivierdal heeft een asymmetrische structuur.De rechteroever van de Don is vrij hoog, op sommige plaatsen bereikt hij 230 meter, de linker is laag en zacht. De rivierstroom is kalm en langzaam. Geen wonder dat de rivier de bijnaam "Quiet Don" kreeg. Lokale Kozakken noemen de rivier respectvol "Don-Vader". Hydrografische onderzoekers beschouwen de rivier als een van de oudste in het Europese deel van Rusland.
Monding van de rivier de Don
Don mondt uit in de Zee van Azov - Taganrog Bay.Beginnend bij de stad Rostov aan de Don, creëert de rivier een delta met een oppervlakte van 540 m2. km. Op dit punt splitst de rivierbedding zich in vele kanalen en takken. De grootste daarvan zijn Yegurcha, Perevoloka, Bolshaya Kuterma, Bolshaya Kalancha, Stary Don, Dead Donets.
Modus
Met een groot verzorgingsgebied verschilt de Donrelatief laag watergehalte. Dit komt door het feit dat het stroomgebied zich volledig in de steppe- en bossteppe-zones bevindt. Het watergehalte van de Don is veel lager dan dat van de rivieren in de noordelijke regio (Pechora, Noord-Dvina), ongeveer 900 m3/van.
Het waterregime van de Don is ook typerend voor rivieren,stromen in de steppe en bos-steppe natuurlijke en klimaatzones. De rivier wordt voornamelijk gevoed door sneeuw (tot 70%), maar ook door grond en regen. In het voorjaar wordt de Don gekenmerkt door hoge overstromingen, terwijl het in de rest van het jaar vrij laag is. Vanaf het moment van het einde van de lente stijgen en tot de volgende overstroming, het debiet en het waterpeil dalen.
De omvang van de schommelingen in het waterpeil in de Don op allede lengte is aanzienlijk en bedraagt 8-13 meter. De rivier stroomt zwaar over in de uiterwaarden, vooral in de benedenloop. Don heeft meestal twee vloedgolven. De eerste verschijnt tijdens de instroom van smeltend, besneeuwd water uit het onderste deel van de rivier (kozakken of koud water), de tweede treedt op door de instroom vanuit de bovenste Don (warm water). Als het smelten van de sneeuw wordt uitgesteld, komen beide golven samen en is de vloed sterker, maar minder lang.
De Don-rivier is in de late herfst of vroege winter bedekt met ijs. Eind maart breekt de rivier in het onderste deel uit, dan breekt het ijs over de hele lengte en in de bovenloop.
Hydrografische verdeling van de rivier
Het beschrijven van de Don-rivier is geen gemakkelijke taak,omdat het qua grootte de derde plaats inneemt van alle rivieren in de Europese regio van Rusland. Hydrografisch is het gebruikelijk om de Don in drie delen te verdelen: Boven, Midden en Onder.
De Boven-Don stroomt van de bron naar de samenvloeiing van de Tikhaya Sosna-rivier in de regio Voronezh. Hier heeft het een smalle vallei en een kronkelende rivierbedding met kloven.
Het middelste deel van de Don loopt van de monding van de Tikhaya Sosna tot aan Kalach-on-Don. Op dit punt wordt de riviervallei sterk verbreed. De Middle Don eindigt met een reservoir gebouwd in het gebied van het dorp Tsimlyanskaya.
De Lower Don stroomt van de stad Kalach-na-Donu naar de monding.Achter het stuwmeer van Tsimlyansk heeft de rivier een brede (van 12 tot 15 km) vallei en een ruime uiterwaarden. De diepte van de Don bereikt op sommige plaatsen vijftien meter.
De grootste zijrivieren van de rivier zijn Voronezh, Ilovlya, Medveditsa, Khoper, Bityug, Manych, Sal, Seversky Donets.
Gebruik van
Op een afstand van 1590 kilometer van de monding tot de stad Voronezh is de rivier de Don bevaarbaar. De grootste havens bevinden zich in de steden Azov, Rostov aan de Don, Volgodonsk, Kalach aan de Don, Liski.
In de buurt van de stad Kalach nadert DonVolga - ligt er ongeveer 80 kilometer vandaan. De twee grote Russische rivieren zijn verbonden door het bevaarbare kanaal Wolga-Don, waarvan de aanleg mogelijk werd na de aanleg van het Tsimlyansk-reservoir.
Er werd een dam gebouwd in de buurt van het dorp Tsimlyanskayalengte langs de bergkam 12,8 km. De hydraulische structuur verhoogt het niveau van de rivier met 27 meter en vormt het Tsimlyansk-reservoir, dat zich uitstrekt van het dorp Golubinskaya tot de stad Volgodonsk. De inhoud van dit reservoir is 21,5 km3, oppervlakte - 2600 km2... Bij de dam staat een waterkrachtcentrale. Water uit het Tsimlyansk-reservoir irrigeert de Salsk-steppen en andere steppegebieden van de regio's Volgograd en Rostov.
Onder de Tsimlyanskaya HPP, op een afstand van ongeveer 130kilometer wordt de diepte van de rivier de Don in stand gehouden met behulp van waterwerken met sluizen en dammen: Kochetkovsky, Konstantinovsky en Nikolaevsky. De oudste en meest bekende van hen is Kochetkovsky. Het ligt 7,5 kilometer onder de plaats waar de rivier de Don een zijrivier van de noordelijke Donets ontvangt. Het hydro-elektrische complex werd gebouwd in 1914-1919 en herbouwd in 2004-2008.
De diepte die nodig is voor navigatie in de Don onder het waterkrachtcomplex van Kochetkovsky wordt gehandhaafd door systematisch grond uit de bodem van de rivier te graven (baggeren).
Fauna in het stroomgebied
De rivier de Don is rijk aan vis.Kleine soorten zijn oasp, ruisvoorn, voorn en baars. Daarnaast komen in de rivier grote en middelgrote vissoorten voor: snoek, meerval, snoekbaars, brasem. Door de vervuiling van de rivier en een sterke recreatieve belasting nemen de visbestanden van de Don echter voortdurend af.
Aan de oevers van de rivier, in de moerassen, is er waterkikkers, padden, kam en gewone salamanders. De bewoners van de plaatsen waar de rivier de Don zich bevindt zijn water- en gewone slangen, moerasschildpadden en groene padden. De laatste leven niet alleen langs de rivier, maar ook op het grondgebied van weiden die in het stroomgebied groeien.
Intensief ploegen van velden rond de Don leidde tothet feit dat in dit gebied diersoorten als marmotten, saiga's, steppe-antilopen en wilde paarden zijn verdwenen. In de jaren '60 en '70 van de vorige eeuw waren er bobaks, reeën, wilde zwijnen en desman te vinden in de buurt van de zijrivieren van de rivier. Nu wordt het Don-bekken bewoond door knaagdieren: muis, grondeekhoorn, grote jerboa, rivierbever. Ook kleine roofdieren komen voor: bos- en steppefretten, wezels, nertsen en rivierotters. Vleermuizen leven in het stroomgebied.
In de afgelopen 100-150 jaar is het aantal vogelsnesten in de buurt van de rivier is sterk afgenomen. Voorbij zijn zwanen, ganzen, adelaars, steenarenden, slechtvalken, wespeneters, visarenden, zeearenden. Rust op de rivier de Don wordt traditioneel geassocieerd met eendenjacht. Tot de vogels die het tot nu toe hebben overleefd, behoren strandlopers en eenden, kraaien en merelzangers. Minder vaak voorkomend zijn ooievaars, reigers en kraanvogels. Tijdens het vogeltrekseizoen kun je de gans, grijze gans en anderen zien.
flora
Het is bekend dat Peter de Grote het bos gebruikte metde oevers van de Don voor de bouw van schepen die werden gebruikt in de Russisch-Turkse veldslagen. Tegen de twintigste eeuw was het overgrote deel van de weiden in het stroomgebied omgeploegd. Een verscheidenheid aan bomen heeft het overleefd in de buurt van de uiterwaarden: broze wegedoorn, kleverige els, pluizige berk, wilg. Langs de rivier groeien moeraswateraardbei, kattenstaart, zegge, moeraspaardenstaart en riet.
