W połowie XIX wieku w mieście Pawłowsk,położony w pobliżu Petersburga i obejmujący zespół architektoniczny rezydencji cesarskiej, kwaterował Wzorowy Pułk Kawalerii. W tym samym czasie, ze względu na brak własnego kościoła parafialnego, w jednym z jego pomieszczeń utworzono kościół domowy. To ona stała się poprzedniczką znanej dziś powszechnie katedry św. Mikołaja Cudotwórcy w Pawłowsku. Jednak jego założenie poprzedziły wiele kłopotów.
Kościół pułkowy św. Mikołaja
W 1868 r. dzielni kawalerzyści zostali przeniesieni doPetersburg i ich koszary oddano nie mniej walecznym artylerzystom, którzy wraz z całym innym majątkiem odziedziczyli kościół. Należy zauważyć, że ta świątynia Boga w tamtych czasach nie tylko nie przypominała obecnej katedry św. Mikołaja Cudotwórcy (Pawłowsk), ale na zewnątrz była bardzo smutnym widokiem.
Mieściła się w jednym z baraków, a w drugimPomieszczenia państwowe różniły się jedynie małym drewnianym krzyżem, ufortyfikowanym nad drzwiami. Miał oficjalny status kościoła pułkowego, a później stał się nawet kościołem garnizonowym w mieście Pawłowsk, ale brakowało mu nie tylko stałego księdza, ale nawet ksiąg liturgicznych. W dni świąt prawosławnych, a także imienników osób panujących, władze pułkowe zaprosiły jednego z proboszczów na nabożeństwo modlitewne. Jednocześnie świątynia nie była ogrzewana, a zimą w ogóle nie odprawiano w niej nabożeństw.
Smutki Ojca Jana
Sytuacja poprawiła się nieco dopiero w 1894 roku,kiedy przywództwo diecezjalne uznało za konieczne przydzielenie cerkwi do katedry Siergiewskiego, znajdującej się w Petersburgu przy Liteiny Prospekt, i przydzielenie jej stałego księdza księdza Jana (Perła). Ten czcigodny pastor stał się później głównym inicjatorem budowy kościoła św. Mikołaja Cudotwórcy w Pawłowsku.
Jednak wróg rasy ludzkiej postawił na nimna drodze jest wiele przeszkód. Zaczęło się od tego, że podczas gruntownej przebudowy wszystkich budynków garnizonowych, przeprowadzonej w 1895 roku, budynek, w którym znajdował się kościół domowy, został rozebrany i nie został uwzględniony w planie nowych obiektów. O. Jan wielokrotnie kierował zapytania do różnych agencji rządowych, ale ciągle otrzymywał negatywną odpowiedź, motywowaną faktem, że dawny kościół był niezależny, a on sam był w nim tylko oddelegowanym księdzem.
Rezolucja Ministra Wojny
Nagle pomoc przyszła od jednego bardzopobożny mieszkaniec Pawłowska, który miał rozległe koneksje w najwyższych kręgach stołecznego społeczeństwa. Dzięki staraniom tej wpływowej damy prośba o. Johna została przekazana do osobistego rozpatrzenia ministrowi wojny A.N. Kuropatkinowi, który narzucił mu upragnioną uchwałę.
Następnie podległy mu wydział pokazałszybkość bardzo godna pochwały i wkrótce z jego głębi ukazał się światu rozkaz nr 259 dotyczący budowy stanu garnizonowego kościoła św. Mikołaja, który do tego czasu został zniszczony. Ta „pośmiertna legalizacja” kościoła rozwiązała ręce ks. Jana i pozwoliła mu kontynuować starania o budowę nowej stołecznej katedry św. Mikołaja Cudotwórcy w Pawłowsku.
Patronat świętego Kronsztadu
Niemniej jednak dla realizacji tak wspaniałej…projekt wymagał mecenatu jakiegoś świeckiego lub duchownego, który nie tylko wchodził w skład pałacu, ale także miał wpływ na władcę. W poszukiwaniu takiego patrona ksiądz Jan zwrócił się do swego imiennika, szanowanego we wszystkich warstwach społeczeństwa księdza Jana z Kronsztadu. W tamtych latach trudno było znaleźć bardziej autorytatywnego i szanowanego pastora w Rosji.
Po wysłuchaniu bardzo przychylnie prośby jegoKolega z Pawłowska, ojciec Jan z Kronsztadu, nie tylko udzielił mu swojego błogosławieństwa, ale działał jako pierwszy i bardzo hojny darczyńca na tak charytatywną sprawę. Ponadto obiecał pomoc w razie trudności administracyjnych. Tak więc utworzenie katedry św. Mikołaja Cudotwórcy w Pawłowsku wiąże się z imieniem tego wielkiego pasterza, który jest obecnie kanonizowany przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną.
Ambicje Wielkiego Księcia
Początkowo planowano zbudować dośćskromny kościół poświęcony potrzebom miejscowego garnizonu. Ale wielki książę Konstantin Konstantinowicz, który był właścicielem całego Pawłowska, uznał to za podważenie własnego prestiżu i kazał budować z rozmachem. Przyszła świątynia miała pomnażać chwałę Pawłowska swoimi walorami architektonicznymi i artystycznymi, a tym samym przyczynić się do wielkości panującego domu.
Po odrzuceniu dwóch propozycji do rozważeniaWielki Książę nakazał wykorzystać jako model, zbudowany niedługo wcześniej i bardzo lubił kościół w Cesarskiej Fabryce Porcelany. Jego autorowi, architektowi A. I. von Gauguin, powierzono stworzenie projektu katedry św. Mikołaja Cudotwórcy w Pawłowsku.
Budowa świątyni
Pochlebiony tak pochlebną opinią jego byłegoprac, architekt wykonał bezpłatnie szkice nowego budynku, aw 1899 inny wielki książę Władimir Aleksandrowicz powołał komisję roboczą do budowy katedry św. Mikołaja Cudotwórcy w Pawłowsku.
W jej skład weszło kilku członków rządu,a także autor projektu A.I. von Gauguin i sam Ojciec John (Perła). Wkrótce rozpoczęto budowę, aw 1904 r. Katedra św.
Pod rządami zwycięskiego proletariatu”
Po październiku 1917„Lud niosący Boga” (tak nazwał go Lew Tołstoj) przejął władzę w swoje ręce, zatroszczył się przede wszystkim o niszczenie, plądrowanie lub zamykanie jak największej liczby kościołów. W tej sytuacji kościół św. Mikołaja Cudotwórcy (Pawłowsk, obwód leningradzki) był w stanie wytrzymać do początku lat 30. XX wieku. W 1930 r. władze próbowały go znieść, ale zamknięcie go udało się dopiero 3 lata później.
Nie zniszczyli świątyni, ponieważ jej budowa,zbudowany bardzo starannie, miał znaczenie gospodarcze. Początkowo mieścił klub dla pobliskiej zmotoryzowanej brygady strzelców, a następnie wyposażył warsztaty naprawcze. W tym samym czasie sprzęt wojskowy swobodnie wchodził pod zbezczeszczone podziemia przez szczelinę wykonaną w murze.
Pod rządami okupantów
We wrześniu 1941 r. Pawłowsk znajdował się w strefieOkupacja niemiecka i natychmiast na terenie katedry wznowiono nabożeństwa. W tym samym czasie sam budynek został poważnie uszkodzony w wyniku ostrzału i bombardowania. Kiedy faszystowskie najeźdźcy zostały wyparte w styczniu 1944 r., a Pawłowsk ponownie został sowiecki, nabożeństwa kościelne zostały ponownie zakazane, aw katedrze ponownie umieszczono warsztat naprawczy. Ponadto przeszedł znaczną przebudowę.
Odrodzenie zbezczeszczonej świątyni
W 1987 r. kościół św. Mikołaja Cudotwórcy wPawłowsk (adres: Petersburg, Pawłowsk, ul. Artyleryjska, 2) został objęty ochroną państwa jako zabytek architektury o znaczeniu lokalnym. Do tego czasu warsztat naprawczy w nim został zamknięty, a na jego miejscu został wyposażony magazyn wojskowy.
Wznowiono regularne nabożeństwaw 1991 roku. Tym razem na szczęście bez interwencji obcych najeźdźców, ale z powodu ogłoszonej w kraju restrukturyzacji i zmian w polityce rządu wobec Kościoła. Po długiej przerwie została odprawiona pierwsza liturgia. Wtedy władze poszły jeszcze dalej i wpisały katedrę na listę zabytków dziedzictwa historycznego i kulturowego o znaczeniu federalnym. Następnie przez prawie 10 lat prowadzono jego konserwację i prace konserwatorskie.
Świątynia to klejnot architektury
Dziś Katedra Pawłowskiego św. Mikołaja Cudotwórcy,zbudowany w stylu rosyjskim, jest jednym z najpiękniejszych kompleksów świątynnych północnej stolicy. Jej ściany, wyłożone francuską czerwonobrązową cegłą, są umiejętnie ozdobione elementami sztukatorskimi. Dach wieńczy tradycyjny dla rosyjskiej architektury pięciokopułowy, podniesiony do wysokości 32 metrów i uzupełniony narożnymi wieżyczkami.
Od zachodu i wschodu do głównego budynkuprzylega do półkolistej apsydy (przedłużenia ołtarza) i dzwonnicy. Charakterystyczną cechą elewacji budynku są umieszczone na nich wizerunki trzech patronów artylerii - Archanioła Michała, Jerzego Zwycięskiego i Mikołaja Cudotwórcy. Ponadto ściany katedry zdobią rosyjskie dwugłowe orły.
Jak dostać się do katedry św. Mikołaja Cudotwórcy?
Do Pawłowska można dostać się z dworca kolejowego WitebskPetersburg, korzystając z pociągu elektrycznego, który zatrzymuje się na ostatnim przystanku, lub minibusa nr 286, który kursuje z Placu Moskiewskiego do samego kościoła. Bezpośrednio w Pawłowsku do katedry kursuje autobus nr 379.
