Stalinistisch socialisme is de naamhet sociaal-politieke systeem dat werd gevormd en bestond tijdens het bewind van Joseph Stalin van de tweede helft van de jaren 1920 tot 1953. Gedurende deze periode ervoer de USSR industrialisatie, collectivisatie en verschillende terreurgolven. Het socialisme van het stalinistische tijdperk is een klassieke totalitaire staat met een commando-economie en een breed repressief apparaat.
Nieuwe economie
Het eerste dat betrekking heeft op het stalinistisch socialisme -dit is de versnelde industrialisatie die in de jaren dertig in de USSR plaatsvond. Na aan de macht te zijn gekomen, hebben de bolsjewieken een land verwoest door een langdurige burgeroorlog en een ernstige economische crisis. Om de situatie te stabiliseren, besloot de partij onder leiding van Lenin daarom een ideologisch compromis te sluiten en startte de NEP. Deze naam werd gegeven aan het nieuwe economische beleid, dat het bestaan van ondernemerschap op de vrije markt impliceerde.
NEP in de kortst mogelijke tijd geleid totherstel van het land. Ondertussen stierf Lenin in 1924. Een tijdje werd macht collectief. De vooraanstaande bolsjewieken die achter de organisatie van de Oktoberrevolutie en de overwinning in de burgeroorlog stonden, concentreerden zich rond de partijleiding. Geleidelijk schakelde Stalin al zijn concurrenten uit. Aan het begin van de jaren twintig en dertig vestigde hij een totalitaire eenmansmacht. Nadat hij zijn exclusieve recht had verworven om een enorme staat te leiden, begon de secretaris-generaal van het Centraal Comité met de industrialisatie. Het werd de basis van wat spoedig bekend zou worden als stalinistisch socialisme.
Vijfjarenplannen
Het industrialisatieplan bestond uitverschillende belangrijke punten. De overname van de hele economie door de publieke sector begon. De nationale economie moest nu leven volgens vijfjarenplannen. De "spaarmodus" werd uitgeroepen. Al het geld van het land werd besteed aan de bouw van nieuwe fabrieken en fabrieken.
Ten slotte impliceerde het stalinistische socialisme zichzelfindustrialisatie - het creëren van machineproductie in de industrie en andere gebieden van de nationale economie. Het doel was om afstand te nemen van agrarische overblijfselen in de economie. Het land miste ervaren personeel en de USSR zelf bevond zich in internationaal isolement. Daarom streefde het Politburo naar economische en technische onafhankelijkheid van het Westen.
Gedwongen industrialisatie werd uitgevoerd voorhet verslag van de middelen die uit het platteland werden overgeheveld, binnenlandse leningen, goedkope arbeid, gevangenisarbeid en proletarisch enthousiasme. De "economische modus" beïnvloedde alles: huisvesting, voedsel, lonen. De staat heeft een systeem van wrede uitbuiting van de bevolking gecreëerd, waardoor de consumptie ervan wordt beperkt. In 1928-1935. bonkaarten bestonden in het land. De gedwongen industrialisatie werd gedreven door ideologie. De Sovjetregering droomde nog steeds van een wereldrevolutie en hoopte te profiteren van een korte vreedzame onderbreking om een nieuwe economie te creëren, zonder welke de strijd tegen de imperialisten onmogelijk zou zijn geweest. Daarom eindigden de jaren van industrialisatie in de USSR (1930) niet alleen met de opkomst van een kwalitatief andere economie, maar ook met de versterking van het defensievermogen van het land.
Impact bouwplaatsen
Het eerste vijfjarenplan viel op 1928-1932.Nieuwe industriële objecten verschenen in deze periode vooral op het gebied van energie, metallurgie en machinebouw. Voor elke bedrijfstak en enkele bijzonder belangrijke economische regio's (bijvoorbeeld Koezbass) werden aparte plannen opgesteld. Het Dneprostroy-project werd voorbeeldig, in het kader waarvan een waterkrachtcentrale en een dam op de Dnjepr werden gebouwd.
Het stalinistische socialisme gaf het land een nieuw landsteenkool- en metallurgisch centrum op het gebied van Siberië en de Oeral. Voordien waren de meeste ondernemingen gevestigd in het Europese deel van de USSR. De eerste vijfjarenplannen veranderden de gang van zaken. Nu was de Sovjet-industrie op een meer evenwichtige manier over het uitgestrekte land verdeeld. De verplaatsing van ondernemingen naar het oosten werd ook ingegeven door de vrees voor de politieke leiding van een oorlog met het collectieve Westen.
In de tijd van Stalin verscheen Dalstroy,bezig met goudwinning in het Verre Oosten (vooral in Kolyma). In deze regio werd actief gebruik gemaakt van de arbeid van Goelag-gevangenen. Het waren deze mensen die veel ondernemingen hebben gebouwd volgens de eerste vijfjarenplannen. Ze groeven ook het beroemde Belomorkanal, dat de Europese stroomgebieden van de USSR verenigde.
Veranderingen in de landbouw
Samen met industrialisatie is collectivisatiewat in de eerste plaats betrekking heeft op het stalinistisch socialisme. De twee processen verliepen parallel en synchroon. Zonder een zou er geen ander zijn. Collectivisatie is het proces van vernietiging van particuliere boerderijen op het platteland en de oprichting van gemeenschappelijke collectieve boerderijen, die een van de belangrijkste symbolen waren van het nieuwe socialistische systeem.
In het eerste Sovjet-decennium veranderende agrarische sector werd bijna niet gestimuleerd door de staat. De collectieve boerderijen bestonden samen met de particuliere boerderijen van de koelakken - vrijwel onafhankelijke boeren van het westerse type. Dit waren ondernemende boeren die op het platteland een gemiddeld kapitaal verdienden. Voorlopig beperkte het socialisme van Stalin hun activiteiten niet.
In 1929, op de twaalfde verjaardag van de oktoberrevolutie, bracht de partijsecretaris het beroemde artikel "Het jaar van het grote keerpunt" uit. Daarin kondigde Stalin het begin aan van een nieuwe economische ontwikkelingsfase op het platteland. In december deed hij ook een openbare oproep om de koelakken niet aan banden te leggen, maar om ze als klas te vernietigen. Meteen na deze woorden volgde de zogenaamde "volledige collectivisatie".
kannibalisatie
Om de collectivisatiekracht te voltooiengebruikte methoden die vergelijkbaar zijn met militaire. Detachementen van communistische agitatoren werden naar de dorpen gestuurd. Als de boer na doorgaans vreedzame oproepen niet naar de collectieve boerderij ging en zijn individuele boerderij niet verliet, werd hij onderdrukt. Eigendom werd in beslag genomen.
Vuisten werden beschouwd als eigenaren die gebruikteningehuurd personeel, voedsel verkopen, karnen of windmolens bezitten. In totaal werd ongeveer 15-20% van de boeren die niet naar collectieve boerderijen wilden, "gecultiveerd". Velen van hen werden, samen met hun gezinnen, naar kampen, gevangenissen en ballingschap gestuurd. Dergelijke bijzondere kolonisten werden hun burgerrechten ontnomen.
"Duizelig van succes"
Stalinistisch model van socialisme op lange termijnonderscheidt zich door onstuitbare wreedheid. Lokale partijorganen en kranten riepen de "activisten" op om niet te aarzelen om haat tegen buitenaardse klassen koelakken en andere contrarevolutionairen aan te wakkeren. Middenboeren en hun rijke buren verzetten zich vaak tegen repressie. Ze doodden de uitgezonden communisten en organisatoren van collectivisatie, vluchtten naar steden, staken collectieve boerderijen in brand en slachtten hun eigen vee. De reeks gewapende acties was spontaan. Het kreeg geen georganiseerd karakter en de staat onderdrukte al snel het verzet.
Het dorp in de Sovjettijd werd niet alleen gekweld doorStalinistisch socialisme. Ook de introductie van het voedseltoewijzingssysteem tijdens de burgeroorlog, toen landbouwproducenten verplicht waren een deel van hun oogst aan de staat af te staan, trof de agrariërs hard. De bolsjewieken wisselden van tijd tot tijd druk af en verzwakten hun druk op het platteland.
In het voorjaar van 1930 werd Stalin bang gemaakt door een gewapendeverzet van de koelakken, schreef een verzoenend artikel "Duizeligheid met succes." De mate van collectivisatie is iets gedaald. Een aanzienlijk deel van de boeren verliet de collectieve boerderijen. In de herfst werd de repressie echter hervat. De actieve fase van collectivisatie eindigde in 1932, en in 1937 was ongeveer 93% van de boerenbedrijven in collectieve boerderijen.
Overhevelen van middelen uit het dorp
Veel kenmerken van het stalinistisch socialisme wareneen lelijk product van totalitarisme en geweld. Repressie werd gerechtvaardigd door de opbouw van een nieuwe samenleving en de verwachting van een mooie toekomst. Een van de belangrijkste symbolen van de socialistische economie op het platteland werd MTS - machine- en tractorstations. Ze bestonden in 1928-1958. MTS voorzag collectieve boerderijen van nieuw materieel.
Bijvoorbeeld het centrum van de Sovjet-tractorindustriewerd Stalingrad, waarvan de fabriek tijdens de oorlog werd omgebouwd tot een tankfabriek. Collectieve boerderijen betaalden voor staatsmachines met hun eigen producten. Zo heeft de MTS effectief middelen uit het dorp overgeheveld. Tijdens de eerste vijfjarenplannen exporteerde de USSR actief graan naar het buitenland. De handel hield niet op, zelfs niet tijdens periodes van vreselijke hongersnood op collectieve boerderijen. Het geld dat werd opgehaald uit de verkoop van graan en andere gewassen, werd door de staatsleiding besteed aan de voortzetting van de gedwongen industrialisatie en de bouw van een nieuw militair-industrieel complex.
Tegelijkertijd leidden de successen van de mobilisatie-economietot een ramp in de landbouw. Een laag van de meest ondernemende, geletterde en actieve boeren werd vernietigd, terwijl de nieuwe collectieve boerenbeweging de degeneratie van de boeren met zich meebracht. In verzet tegen koelakken werden 26 miljoen stuks vee geslacht (ongeveer 45%). Het duurde nog eens 30 jaar om de bevolking te herstellen. Zelfs de nieuwe landbouwmachines lieten het niet toe om de oogst zelfs in de NEP-tijden te brengen. De cijfers zijn niet bereikt door kwaliteitswerk, maar door een toename van het areaal.
Het samenvoegen van de staat en de partij
Halverwege de jaren dertig ontwikkelde de USSR zich eindelijktotalitair socialisme. Jaren van onderdrukking hebben de samenleving totaal veranderd. Het hoogtepunt van de repressie kwam echter pas in de tweede helft van de jaren dertig en eindigde grotendeels als gevolg van het uitbreken van de oorlog met Duitsland.
Een belangrijk kenmerk van totalitaire macht wassamenvoeging van partij- en staatsorganen - de partij had volledige controle over de wetgevende activiteit en de rechtbank, en de partij zelf werd door slechts één persoon in ijzeren greep gehouden. In totaal voerde Stalin verschillende golven van interne zuiveringen uit. Op verschillende momenten concentreerden ze zich op partij- of militair personeel, maar ook gewone burgers kregen het.
Zuiveringen in de partij en het leger
De repressie werd uitgevoerd met de hulp van verschillendedie de naam van de speciale diensten (OGPU-NKVD-MGB) veranderde. De staat begon alle gebieden van sociale activiteit en leven te beheersen, van sport en kunst tot ideologie. Om een "enkele lijn" te creëren, behandelde Stalin consequent al zijn tegenstanders binnen de partij. Dit waren de bolsjewieken van de oudere generatie, die de algemeen secretaris kenden als een illegale revolutionair. Mensen als Kamenev, Zinovjev, Boecharin ("Lenins bewaker") - ze werden allemaal het slachtoffer van showprocessen, waarbij ze publiekelijk werden erkend als verraders van het moederland.
Het hoogtepunt van de repressie tegen partijkaders viel1937-1938 Toen was er een zuivering in het Rode Leger. Het volledige commandopersoneel werd vernietigd. Stalin was bang voor het leger en beschouwde ze als een bedreiging voor zijn enige macht. Niet alleen de senior, maar ook de staf van het middelste commando leed. Gekwalificeerde specialisten met ervaring in de burgeroorlog zijn praktisch verdwenen. Dit alles had een negatieve invloed op het leger, dat in slechts een paar jaar zijn grootste oorlog moest voeren.
Vecht tegen ongedierte en vijanden van de mensen
De eerste showproeven die donderdenhet hele land ging eind jaren twintig terug. Dat waren de "Shakhtinskoye Deal" en het proces tegen de "Industrial Party". In deze periode werden technische en technische specialisten onderdrukt. Joseph Stalin, wiens jarenlange heerschappij verstreek in een reeks propagandacampagnes, was dol op luide clichés en labels. Met zijn onderwerping verschenen termen en symbolen van het tijdperk als "ongedierte", "vijanden van het volk", "kosmopolieten".
Het keerpunt voor de repressie was 1934.Voordien terroriseerde de staat de bevolking, maar nu heeft het iconische partijleden aangenomen. Dat jaar vond het 17e congres plaats, dat bekend werd als het "Congres van de geëxecuteerden". Daar vond een stemming plaats voor de nieuwe secretaris-generaal. Stalin werd herkozen, maar velen steunden zijn kandidatuur niet. Iedereen beschouwde Sergei Kirov als een belangrijke figuur op het congres. Een paar maanden later werd hij in Smolny doodgeschoten door een onevenwichtige partijmedewerker Nikolayev. Stalin profiteerde van de figuur van de overleden Kirov, waardoor het een heilig symbool werd. Er werd een campagne aangekondigd tegen de verraders en samenzweerders, die, zoals de propaganda uitlegde, een belangrijk partijlid hadden gedood en op het punt stonden het te vernietigen.
Er waren luide politieke labels:Witte Garde, Zinovjevieten, trotskisten. Inlichtingenagenten 'ontdekten' nieuwe geheime organisaties die probeerden het land en de partij schade te berokkenen. Anti-Sovjet-activiteiten werden ook toegeschreven aan willekeurige mensen die bij toeval onder de rol van een totalitaire machine vielen. In de meest verschrikkelijke jaren van terreur keurde de NKVD normen goed voor het aantal doodgeschoten en veroordeelden, waaraan de lokale autoriteiten ijverig moesten voldoen. De repressie werd uitgevoerd onder de slogans van de klassenstrijd (de stelling werd naar voren gebracht dat hoe succesvoller de opbouw van het socialisme is, hoe scherper de klassenstrijd zal worden).
Stalin vergat niet om despeciale diensten, door wiens handen talloze executies en processen werden uitgevoerd. De NKVD heeft verschillende van dergelijke campagnes meegemaakt. Tijdens hen stierven de meest verfoeilijke hoofden van deze afdeling, Jezjov en Jagoda. Ook nam de staat zijn ogen niet van de intelligentsia af. Dit waren schrijvers, film- en theaterfiguren (Mandelstam, Babel, Meyerhold), en uitvinders, natuurkundigen en ontwerpers (Landau, Tupolev, Korolev).
Het stalinistische socialisme eindigde met de doodleider in 1953, daarna gevolgd door de dooi van Chroesjtsjov en het ontwikkelde socialisme van Brezjnev. In de USSR varieerde de beoordeling van die gebeurtenissen afhankelijk van de conjunctuur. Chroesjtsjov, die aan de macht kwam tijdens het 20e congres van de CPSU, veroordeelde de persoonlijkheidscultus van Stalin en zijn onderdrukking. Onder Brezjnev was de officiële ideologie zachter voor de figuur van de leider.
